Kwame Nkrumah is een naam die je nog steeds vaak hoort in Ghana. Als eerste president van het land wordt hij gezien als het symbool van onafhankelijkheid. Midden in Accra is een speciaal museum aan zijn leven gewijd met daar vlakbij een groot standbeeld precies op de plek waar hij in 1957 zijn ‘independence speech’ moet hebben gehouden. Kaarsrecht met de rechterhand uitgestrekt naar voren staat hij hier symbool voor zijn eigen uitspraak: ‘always forward, never look backwards’.

Nkrumah is echter geboren in een klein plaatsje in het westen van Ghana, Nkroful. Hier, in de buurt van Axim, kwam jij in 1909 ter wereld als zoon van een goudsmid. Hier heeft hij zijn eerste jeugdjaren doorgebracht en hier is hij na zijn dood in 1972 in eerste instantie ook begraven. Tijdelijk, want zijn lichaam schijnt later bijgezet te zijn in het grote mausoleum (bij zijn standbeeld) in Accra. Nkroful ligt praktisch op onze route en aangezien we all bijzonderheden over Nkrumah hebben bekeken, ervaren en meegemaakt in Accra zelf, trekt ons dit uitstapje naar de plaats waar het allemaal begonnen is, zeker aan.

Bij het monument (de toiletten worden hier van harte aanbevolen) neemt onze gids, Raymond Boateng, de touwtjes in handen. Hij laat ons zien waar Kwame met zijn moeder heeft gewoond. Vader komt in het verhaal niet voor. Helaas is het originele bouwwerk totaal vernietigd in de tijd van de coup, het moment dat Kwame werd afgezet. Hoewel er moeite is gedaan m een goed beeld te geven van de tijden van weleer, laten zowel het geld als de verbeelding duidelijk verstek gaan. Raymond trekt zich hier niets van aan. Dit terrein is van zijn grote held en hij doet alle mogelijke moeite om ons door de karige facade heen te laten kijken. Daartoe worden we meegenomen naar de rivier de Subre op loopafstand van Kwame’s ouderlijk huis. ‘Het water in de rivier heeft bijzondere krachten’, vertelt Raymond gepassioneerd. ‘Vroeger stond de rivierbedding n.l. droog, hetgeen een ramp was voor de directe omgeving. Op het moment dat Nkrumah zijn wandelstok met kracht en overtuiging op de gebarsten bodem wierp, spleet de grond open en is de rivier nooit meer droog gevallen.’ Om ons heen springen de kinderen van het dorp luid plonzend in het water. Gillend van plezier proberen ze onze aandacht te vangen, maar Raymond is nog niet bereid zijn moment te laten verstoren. ‘Ja’, vervolgt hij geheimzinnig, ‘het is zelfs zo dat elke nieuwe president zich hier laat dopen. For good luck!’ Hij buigt zijn hoofd voorover boven het water, schept een hand vol rivierwater op en laat het vervolgens langzaam over zijn hoofd stromen. ‘Haha’, lacht hij triomfantelijk, ‘mark my words, ziehier de toekomstige president van Ghana!’

Onze chauffeur begint steeds bedenkelijker te kijken, is hij misschien geen Nkrumah fan? Onderweg terug naar het monument informeert hij eens naar de uitbreiding van de rivier richting zee. Is er even geleden geen extra kanaaltje aangelegd juist om deze rivier van water te blijven voorzien? Raymond wuift nonchalant met zijn hand. Ja, je kunt nu wel voor alles een rationele verklaring bedenken, maar waar blijven dan het geloof, de charme, de ongekende mogelijkheden?

Raymond gaat ongestoord verder met zijn opzienbaarlijke verhalen. Op de exacte plaats van het monument, wat wel wat lijkt op de Olympische vlam, is Nkrumah geboren. Zijn moeder was druk bezig met koken in het schuurtje links, voelde de weeën opkomen en probeerde nog snel haar eigen bed te bereiken in het huisje rechts. Halverwege heeft de geboorte plaatsgevonden, gewoon op de keien in de brandende zon. Nog een wonder dat het allemaal goed gegaan is! De vlam staat symbool voor Nkrumah’s laatste speech, net voor zijn dood, waarin hij o.a. zegt: ‘death can never  extinguish the torch I have lit in Ghana. Long after I’m dead the light will continue to burn giving light and guidance to all people.’ Misschien niet aan allemaal, maar zeker wel aan Raymond Boateng, voor wie de geest van Kwame Nkrumah op deze plek nog zo duidelijk voelbaar is!