Hoe vaak moet je een bepaalde route rijden voordat je echt alle ‘geheimen’ van die weg hebt kunnen ontdekken? Op de zoveelste terugweg van Elmina horen we, tot onze verbazing, dat er zich verschillende jenever brouwerijtjes langs deze weg bevinden. Reken je hierbij in eerste instantie nog op een bezoek aan een ‘echte’ brouwerij compleet met de benodigde machines, dan kom je toch bedrogen uit! Wanneer we aangeven graag zo’n fabriekje te willen bezoeken, draait onze auto onmiddellijk een smal stoffig weggetje in. Een gammele pick-up truck blijkt het stilzwijgende symbool te zijn voor een brouwerij in productie. De baas snelt ons tegemoet. ‘Akwaaba’, de universele begroeting in Ghana, glimlacht hij vriendelijk. Gelukkig spreekt onze chauffeur een mondje ‘Fante’, waarop de rondleiding kan beginnen.
De pick-up brengt lange stengels suikerriet binnen, die vervolgens handmatig door een soort wringer worden geduwd. De stengels worden geplet en het sap komt vrij. Helaas ligt dit deel van de productie vandaag stil. Er ligt nog teveel ‘pulpsap’ te wachten op verdere verwerking.
Al pratend en gebarend loopt de man naar grote drums die verderop in de brandende zon staan. Hij trekt een tipje van het afdek plastic omhoog, waarop een enorme walm onze neusgaten binnendringt. Het bruine schuimende drap ziet er niet alleen erg vies uit (er drijven allerlei vreemde onbestendigheden bovenop), het ruikt bovendien naar….. tja naar wat? In elk geval niet naar iets wat je graag zou willen drinken, zelfs niet met de nodige alcohol erin! De baas grijnst meewarig om onze gezichten. Stadjers! Hij ruikt het waarschijnlijk zelf al niet meer. ‘Dit fermentatieproces is belangrijk’, vervolgt hij zijn uitleg, ‘want zonder fermentatie geen alcohol en daarmee geen eindproduct.’ Duidelijk!
De rest van de familie heeft zich ondertussen opgesteld rond het distillatie proces. Vast het belangrijkste onderdeel, want hoe beter het resultaat, des te meer er verkocht zal worden, toch? Terwijl de baas verder gaat met zijn uitleg draaien de grotere kinderen langzaam om ons heen. Hoe vaak zouden hier potentiële blanke klanten (obroni) langskomen?
Voor de distillatie is het mengsel uit een van de grote plastic drums overgegoten in eentje van aluminium. Dit geheel staat nu te pruttelen bovenop een klei-oventje. Een geweldige constructie van transportpijpen, ontluchtingsventielen, afdekmaterialen en een heus koelvat resulteren uiteindelijk in een gestage drup aan de andere kant van het stenen vat. Een heldere, op het oog zuivere, druppel valt in een trechter rustend in de hals van een kleine fles. De baas kijkt trots om zich heen. Dit is een helder product! Misschien willen wij ook even proeven? We lijken of kijken kennelijk nog niet erg overtuigd van de kwaliteit en zo wil hij ons niet laten gaan. Goede reclame gaat van mond tot mond!
Vooruit, de hoeveelheid alcohol in deze drank moet ons toch zeker kunnen beschermen tegen evt. ziektekiemen? Enkele momenten later komt de man, breed lachend en met een roestig blikje tot de rand toe gevuld met pure drank, terug. ‘Double distillation’, roept hij al van verre. Is het daarmee extra lekker, extra zuiver, extra sterk of juist minder van smaak? Zulke vragen laten zich kennelijk niet vertalen, want een antwoord blijft uit.
Alle aandacht van de omstanders ligt op dit moment bij de proefceremonie, een gebeurtenis voorzien van een eigen ‘charme’. Een korte discussie tussen baas en chauffeur doen de baas besluiten om zelf een vlotte demonstratie te geven. Hij doopt zijn wijsvinger in de drank, trekt deze vinger langzaam door het vocht en brengt dezelfde vinger vervolgens vliegensvlug naar zijn mond. Hierop knikt hij ons gelukzalig toe alsof hij wil zeggen dat dit een niet te missen ervaring is. Natuurlijk kunnen we nu niet meer achterblijven. ‘Het lijkt inderdaad wel jenever’, roepen we verrast naar elkaar. ‘Yes, yes, Dutch Gin, very good and only five cedis per bottle’, is de enthousiaste reactie. Hij is blij met onze centen, maar begrijpt totaal niet waarom wij de fles drank zelf niet mee willen nemen. Zeg nou zelf waar koop je vandaag de dag nog een fles jenever voor iets meer dan twee euro?