Maand: augustus 2014

Dartmoor is een nationaal park, met een oppervlakte van 954 vierkante kilometer, in het midden van Devon, Engeland. Het wordt door velen beschouwd als ‘de laatste wildernis van Zuid-Engeland’. Deze regio wordt vooral gekenmerkt door veel granieten heuveltoppen (‘tors’) en in tegenstelling tot de omgeving groeit er verder vooral heide.

Volgens de beschrijving is Dartmoor echter meer dan ‘slechts het landschap’. Het gaat ook niet alleen om de ponies , de geschiedenis of het erfgoed, hoewel dat een goed begin is! Het gaat vooral om het ontdekken van nieuwe dingen, want dit ‘levende, ademende en werkende landschap bevat het geheim tot een eeuwenoud verleden en een toekomst die tegelijkertijd groen en duurzaam is’. Toe maar……dat vraagt om een nadere kennismaking, toch?

Meer dan de helft van Dartmoor National Park (ruim 57%) is particulier eigendom. Hiervan is het grootste deel in het bezit van prins Charles, de hertog van Cornwall. Het Britse ministerie van Defensie bezit ongeveer 14%.

Wij hebben niet zo heel veel tijd en besluiten het hoogtepunt – letterlijk en figuurlijk – van het park te bezoeken; Haytor Rock (457 meter). De vreemde vormen van de in totaal meer dan 150 granieten pieken hebben altijd al tot speculaties geleid. Hebben reuzen deze stenen misschien op elkaar gelegd? De combinatie van wildernis, gure wind, veel regen, vaak voorkomende dichte mist en regelmatig een dik pak sneeuw (klinkt het al aantrekkelijk?) vond zijn weerklank in vele volksverhalen, mythen en legenden.

Verhalen over pixies, een ruiter zonder hoofd en een grote zwarte hond behoren tot de meest bekende die ’s avonds rond het kampvuur (dat hoort toch zo?) verteld worden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat een groot aantal schrijvers en kunstenaars door dit gebied werden geïnspireerd. Sir Arthur Conan Doyle b.v. met zijn ‘De hond van de Baskervilles’ of Agatha Christie’s ‘Het mysterie van Sittard’.
Jammer dat we niet wat meer tijd hebben!

Volgens historici is bowls voortgekomen uit een spel met een kegel en stenen ballen. Een spel dat al 5000 jaar voor onze jaartelling door de Egyptenaren werd gespeeld. Klinkt het niet een beetje bekend? Deze sport heeft zich in allerlei vormen over de wereld uitgebreid. Naast bowls is er b.v. jeu de boules in Frankrijk, bolle in Denemarken en zelfs curling als een wintervariant in Canada en de Scandinavische landen.

Alhoewel toen wij in Torquay naar de spelregels vroegen met daarbij de aanvullende vraag of bowls misschien lijkt op jeu de boules, kregen we een stomverbaasde blik als respons met een kort ontkennend antwoord: ‘Never heard of, sir.’

Bowls (ook wel koersbal genoemd) is erg populair in Engeland. In Southampton ligt de oudste nog in gebruik zijnde ‘green’ (uit 1299!). Hier zou Francis Drake (zeeheld, kaper, ontdekkingsreiziger, politicus en de eerste Engelsman die de wereld rondvoer), toen hij de Spaanse Armada aan de horizon zag verschijnen, eerst zijn bowls spel hebben afgemaakt, voordat hij ten strijde trok om de vloot te verslaan. Het spel wordt zeer serieus genomen.

Tegenwoordig is het niet anders. Hier zien we de pro’s met hun smetteloze witte outfit, hun eigen setje gemerkte ballen en hun typisch Engelse houding. Onderkoeld en gedisciplineerd. Hier geen gejoel, geen lawaai. Hooguit een bescheiden kusje op de wang of een ferme handdruk om een behaald succes te onderstrepen. ‘Jolly well done, chap!’

Hoe anders is dat bij ons. Op het minder strakke veldje voor de amateurs gaan wij geroutineerd aan de slag. Hoe moeilijk kan het zijn? De mannen voeren duidelijk de boventoon en Jelle weet uiteindelijk met slechts één punt verschil de overwinning in de wacht te slepen. Een prima middagje buiten, voor herhaling vatbaar.

‘Palmen wuiven langs de promenade. Hotels en elegante victoriaanse villa’s, bars en restaurants ademen een mondaine sfeer uit. Daarnaast is er ook vermaak in de vorm van bingo zalen en bots-wagens, waardoor er een bijzondere combinatie is ontstaan van een exotische en typisch Engelse uitstraling.’ Op deze manier wordt Torquay aan de Engelse Rivièra in de boekjes beschreven om dan te vervolgen met: ‘De Tor Bay, waar Torquay aan ligt, wordt tegen de wind beschermd door de rotsen. Het klimaat is daardoor mild met hoge temperaturen en weinig neerslag. Geen wonder dus dat Torquay zo in trek is als bad- en verblijfplaats.’

Zoals overal elders langs de kust zien we ook hier tekenen van de vroegere grandeur. Helaas bevindt het overgrote merendeel van de eens zo prachtige gebouwen zich in een zekere staat van verval. Als er nieuw wordt gebouwd of als er gedeeltelijk wordt opgeknapt lijkt dat te gebeuren zonder de oorspronkelijke architectuur in acht te nemen. Echt jammer! Dat wil niet zeggen dat de kust niet meer in trek is, alleen dat het publiek een verandering heeft ondergaan. Was het vroeger de aristocratie die genoot van een buitenverblijf in aangenamer oorden, tegenwoordig is het de middenklasse die geniet van alle vermaak. We hebben het hier over de ‘bingo zalen en bots-wagens’ 😉 inclusief de bijbehorende ‘lager’ met een grote portie ‘fish and chips’. Tijden veranderen.

In en rondom Torquay zijn verschillende plekken te vinden die in verband worden gebracht met criminaliteit. Geen wonder, want Agatha Christie, ‘the Grand Old Lady’ van de engelse detective, komt hier vandaan. Agatha Christie wordt gezien als de succesvolste engelse schrijfster aller tijden. Geboren in 1890 als dochter van een rijke Amerikaan en een dame van de Britse adel, werkte ze, zoals voor meisjes van goede huize gebruikelijk was, in de eerste wereldoorlog als ziekenzuster. De toegang tot de medicijnkast leverde haar inzicht in en kennis over (dodelijke) gifstoffen. Haar eerste succesvolle roman – Mysterious Affair at Styles – schreef ze toen ze 21 was. Daarop volgden veel, heel veel, andere romans en toneelstukken, waaronder het wereldberoemde ‘The Mouse Trap’. Dit stuk wordt sinds 1952 (!) opgevoerd, toen het voor de verjaardag van de ‘Queen Mother’ voor het eerst werd gepresenteerd. Zolang het als toneelstuk wordt opgevoerd mag er geen verfilming van gemaakt worden.

Torquay is verder heel bekend geworden door de Britse komedie ‘Fawlty Towers’, een serie waarin de komiek John Cleese ‘op geweldige wijze de neurotische hoteleigenaar Basil Fawlty speelt’. Gleneagles is niet het eigenlijke hotel waar de serie is opgenomen. De reden waarom John Cleese de serie in Torquay situeerde had alles te maken met een bezoek dat hij en zijn collega’s van ‘Monty Python’s Flying Circus’ aan Torquay brachten in 1971. De groep was ondergebracht in het Gleneagles Hotel. De hoteleigenaar moet op Cleese een onuitwisbare indruk hebben achtergelaten. Hij noemde hem zelfs ‘de meest onbeschofte man die ik ooit heb ontmoet’. Zijn absurditeiten werden verwerkt in een serie afleveringen over een hoteleigenaar die het maar niet kan verkroppen dat hele volksstammen juist in zijn hotel willen overnachten en dat er Duitsers zijn die niet over de oorlog willen praten (‘don’t mention the war!’). De plots in de serie hebben door de veelvuldig voorkomende misverstanden een ‘sterk kluchtig karakter’. Veel van de verwikkelingen draaien om het snobisme van Basil die hardnekkig probeert om zijn klantenkring op een wat hoger niveau te krijgen. Al met al een spekkie naar Riepko’s bekkie, want hij was en is een groot fan van Basil en consorten. 😂
Helaas worden er geen ‘Fawlty Towers dinners’ georganiseerd in de dagen dat wij hier zijn. Laten we wel zijn, wie vindt het nou niet leuk om een kunstgebit in zijn soep te vinden of halverwege een maaltijd te moeten verhuizen naar een andere tafel omdat een ‘hogere’ gast jouw betere plek moet krijgen? Je blijft lachen………