Soms stuit je op van die onverwachte toevalligheden die leiden tot bijzondere ontdekkingen en verhalen. Op de hoek van Wireless (Witthayu) en Ploenchit Road staat een vreemd wit object, wat opvalt elke keer als we er langs komen. Al moet ik wel zeggen dat het paard voor het Central Embassy winkelcentrum veel van de aandacht wegneemt. 😉

Het betreffende object is rond, van beton, ongeveer drie meter hoog, is raamloos en bevat zelfs geen deur. Geen idee wat het is of waarom het daar staat, tenminste ……… totdat we een artikel lezen over ‘The Thing’. Het antwoord ligt, zoals zo vaak, in het verleden en heeft alles te maken met een bijzondere man; Nai Lert oftewel Master Lert.

Lert Sreshthaputa, geboren in 1872, ‘was born with an innovative mind’. Zijn vader noemde hem Lert Samantao wat ‘uniek en excellent’ betekent. Uniek zeker, want deze zoon liet zijn geboortedatum veranderen om zichzelf te voorzien van een gunstiger astrologisch teken. Het zal geholpen hebben, want Lert stond al jong bekend als geslaagd ondernemer, belegger, uitvinder en filantroop. Na zijn middelbare school begon hij zijn carrière als kantoorbediende bij de ‘Singapore Straits Company’ (nu Fraser & Neave Ltd, een ‘food and beverage’ bedrijf). Op z’n 22e werd hij een partner binnen hetzelfde bedrijf, maar zijn ambities gingen veel verder. Hij had ondertussen genoeg geld gespaard om zijn eigen bedrijf te openen op de Charoen Krung Road, de eerste straat in Bangkok gebouwd met (voor die tijd) moderne technologieën.

Even een klein stukje geschiedenis. Tot het midden van de 19e eeuw was de boot het belangrijkste vervoersmiddel. Dit veranderde met de komst van westerse politici en handelslui die hun ambassades en handelshuizen bouwden aan de oevers van de Chao Phraya. Deze buitenlanders stuurden een petitie naar koning Rama IV waarin ze verklaarden dat het gebrek aan wegen de oorzaak was van hun veelvuldig ziek zijn, want in hun thuisland waren ze gewend naar buiten te gaan in hun rijtuigen of om paard te rijden (nooit ziek!) en hier was dat onmogelijk. De koning bleek deze overwegingen serieus te nemen en bedacht tegelijkertijd dat wegen de dorpen en steden een heel ‘geordend’ aanzien gaven in tegenstelling tot de wildernis van gras en onkruid ter plekke. Aldus werd besloten. De bouw begon in 1862 en de weg werd in 1864 geopend. Op dat moment had de weg nog geen officiële naam (hij stond bekend als ‘de nieuwe weg’), maar later besloot de koning de weg de naam ‘Charoen Krung’ te geven. Dit betekent zoveel als ‘welvaart van de stad’. De aanleg van deze weg was het begin van de toename van transport over land.

Terug naar Nai Lert. Hij startte zijn eigen import bedrijf (Nai Lert Stores) met de verkoop van o.a. naaimachines, frisdranken en groenten en fruit in blik. Zijn enorme doorbraak kwam echter in 1910 toen hij, met het importeren van een ijsmachine, de eerste persoon in Thailand was die van water ijs kon maken. Dit bleek enorm bijzonder en werd als volgt beschreven: “Most people who had never seen it refused to believe that there was such a thing as frozen water. Ice had to be put on a tray and exhibited for the people to see at a museum. Some people even asked to take small cubes of ice for those at home to see. The old saying ‘to make a solid shape out of water,’ had been proved possible.” Ook in dit opzicht deed hij zij naam (uniek en excellent) dus eer aan. 🙂

Wat heeft dit alles te maken met ‘The Thing’?
In 1915 kocht Nai Lert, tot de verbazing van velen, een behoorlijk stuk moerasland van de koninklijke familie. Dit land leek immers voornamelijk geschikt voor de productie van rijst en niet voor iets anders? Om duidelijk te maken dat dit zijn land was, plaatste Nai Lert een serie van massief betonnen grenspalen in de vorm van (een deel van) een kanon, kogels of andere vormen van oorlogstuig rondom zijn land. Ooit waren het er zes, maar slechts ‘The Thing’ heeft de tand des tijds overleefd. Met een beetje fantasie kun je er inderdaad de achterkant van een kanon in zien. Met de aankoop van dit stuk grond werd hij de grondlegger van de ontwikkeling van het Ploenchit district. Hij was een visionair en verkocht individuele stukken land aan o.a. de Britse ambassade, dat daar vandaag de dag nog steeds huist, en aan de ‘Central Group’, de plek waar nu Central Embassy pronkt. Het is echter maar de vraag hoelang dit monument nog zal bestaan. Het ziet er verwaarloosd en een beetje vergeten uit. Gezien de nietsontziende ijver om van Bangkok een ultra moderne, bruisende en veilige stad te maken kan het zomaar zijn dat deze grenspaal geruisloos wordt verwijderd om instorten of andere ellende te voorkomen. Jammer, want achter dit merkwaardige herkenningspunt schuilt werkelijk een wereld van verhalen.

Nai Lert was een belangrijk man die zijn naam heeft waargemaakt en zijn land veel heeft nagelaten. Gedurende zijn hele leven was hij zeer gepassioneerd over het behoud van de cultuur en de tradities van het koninkrijk Siam. De koning had zelfs zoveel waardering voor hem dat hij hem de titel ‘Beloved Millionaire’ verleende in 1925. (haha).
Hij is vlak na WOII gestorven, maar zijn ‘Heritage house’ en het park in zijn naam bestaan nog steeds. Weliswaar vlakbij ons huis, maar helaas zijn beiden alleen open op donderdag en vrijdag, dus dat moeten we maar bewaren voor een andere keer.