Volgens de legende bedacht de dochter van een Brahmaanse priester dat ze de godin Mae Kong Ka (godin van het water) eens op een originele wijze wilde bedanken. Zij maakte, zo’n 700 jaar geleden, de eerste krathong (bootje) in de vorm van een lotusbloem compleet met kaars en wierook en liet deze wegdrijven op de rivier. Uiteraard pas na goedkeuring van de koning! Deze dochter, Nang Noppamas, wordt vaak beschreven als de mooiste, intelligentste en meest talentvolle vrouw die ooit in het koninkrijk Sukhothai heeft geleefd. Het idee van zo’n bijzondere vrouw vraagt toch om navolging? 🙂
Het Thaise volksgeloof kent vijf godinnen die de vijf elementen vertegenwoordigen. Mae Phra Toranee (moeder aarde), Mae Phra Phai (godin van de wind), Mae Phra Plerng (godin van het vuur), Mae Phosop (godin van het eten) en dus Mae Kong Ka (godin van het water). Loy Krathong is de jaarlijkse dankzegging aan de godin van het water voor alle regen en daarmee alle voedsel, drinkwater en transportwegen voor de bevolking. Tegelijkertijd vragen de mensen om vergeving voor de zonde van het verspillen van water.
Loy betekent ‘laten drijven’ en een krathong is een kom in de vorm van een lotusbloem, die meestal gemaakt wordt van bananenbladeren aangevuld met bloemen en/of figuurtjes uitgesneden uit groente en fruit. Je kunt je uitleven op je eigen project :-D! Bovenop komen dan één kaarsje, drie wierookstokjes en enkele Thaise muntjes, Bij voorkeur negen muntjes, omdat de Thai geloven dat dit getal geluk brengt. Ik heb ergens gelezen dat die muntjes vaak verder stroomopwaarts weer uit de krathongs worden gevist……..
Als de krathong wegvaart worden de zonden van het afgelopen jaar meegenomen. Verder is het van belang dat je bootje wat kwaliteit heeft, want hoe verder hij wegdrijft en hoe langer de kaars blijft branden, hoe meer geluk je zult hebben in de toekomst.
Ondertussen heb ik van Riepko’s secretaresse een heel bouwpakket gekregen om mijn eigen krathong te maken. Gekregen van een karton leverancier en compleet met een Thaise handleiding. Om het voor mij makkelijker te maken heeft Khun Am er wel een foto bijgedaan van het beoogde eindresultaat. Oei, dat vraagt beslist enige aandacht. Eigenwijs als ik ben doe ik het toch net iets anders dan het voorbeeldplaatje, zodat alle kartonnen blaadjes van de bovenkant zichtbaar zijn en je nergens tegen een grijze achterkant aankijkt. De tijd zal leren of dat veel geluk gaat brengen (hahaha).
We gaan al op tijd naar het Lumpini Park. Lekker dichtbij en met twee grote meren, dus plek genoeg voor de tewaterlating. Het is vandaag volle maan en de bedoeling is om je bootje pas te laten varen als de maan opkomt. Sommige mensen kleden zich er zelfs speciaal voor. Het is nog niet zo druk. We mengen ons tussen de jonge gezinnen met kleine kinderen en de stelletjes die net uit hun werk komen. Thaise paren laten hun krathongs vaak samen te water, want hoe langer de bootjes bij elkaar blijven, hoe mooier en langer de relatie tussen hen zal zijn. Je kunt natuurlijk ook smokkelen door er een dun touwtje tussen te binden. Soms moet je geluk een beetje helpen, nietwaar?
Het valt nog niet eens mee om ons bootje fatsoenlijk in het water te leggen. Je moet ervoor op de knieën en tegelijkertijd uitkijken dat je kaarsje en wierookstokjes goed blijven branden. De kartonnen versie is echter wel een succes. Het waxinelichtje is veel stabieler dan menig kaarsje om ons heen. Vooral de zelfgemaakte varianten met een (papieren) zeiltje zorgen vaak voor heldere vlammen en een snelle ondergang.
Er is in de kranten een oproep gedaan om vooral geen piepschuim te gebruiken als basis voor je bootje. In een poging om de bevolking wat milieubewuster te maken zijn de woorden ‘niet afbreekbaar’ en ‘giftig bij verbranding’ dik gedrukt. Verder zorgt het gewoon voor een enorme troep in de rivieren, verstopt het de drains en schaadt het het milieu in het algemeen. Duidelijke taal, maar de dag na het feest staat er een enorme foto in de krant waarop een zee van piepschuimen restanten temidden van verlepte bloemen en verdwaalde stukjes papier te zien is. Misschien is er wel meer biologisch afbreekbaar materiaal gebruikt, maar het einddoel is nog ver van gerealiseerd! Maar goed, zover zijn we nog niet, terug naar onze eigen ervaring.
Het jonge gezin naast ons is druk bezig met hun vier bootjes. Ieder heeft zijn of haar eigen versie gemaakt en de vader probeert ze, met een lange tak, meer richting het midden van het meer te duwen. Opeens zien we een geweldige commotie in het water. Eén van de bootjes zakt scheef en is een kort ogenblikje later compleet verwoest. Het dochtertje rent zeer verontwaardigd heen en weer langs de waterrand. Haar handen wapperen opgewonden richting het water alsof ze iets wil verjagen. Het ongeluk? Verbaasd vraag ik wat er gebeurd is. Haar vader draait zich lachend naar mij toe: ‘It’s just eaten by the fish, her krathong was made of bread. It’s the circle of life’. Ach ja …… de vissen hier worden immers dagelijks gevoerd. Zou deze manier van recyclen ook een vorm van geluk brengen?
Langzamerhand is het compleet donker geworden en al die lichtjes op het water geven de avond een feeëriek, haast magisch tintje. Ik begrijp goed waarom veel mensen juist deze avond hebben gekozen om te picknicken aan de oevers van het meer en te genieten van dit betoverende feest. Volgend jaar weer!