Maand: april 2018

Koh Samui heeft sinds kort een eigen olifanten sanctuary naar voorbeeld van het ‘Elephant Nature Park’ in Chiang Mai. Zo’n opvangcentrum is zeker belangrijk, want, zo leren we, het leven van een olifant in de Thaise toeristenindustrie is meestal behoorlijk vreselijk. De vraag wordt (terecht) gesteld waarom we op safari gaan in Afrika om wilde olifanten te spotten, terwijl we het tegelijkertijd normaal vinden om in Azië (en in dit geval Thailand in het bijzonder) trektochten te maken op een olifant of toekijken wanneer olifanten (gedwongen) kunstjes doen. We horen dat het rijden op een olifant met zadel per definitie slecht is. Het zadel zit n.l. precies op het bolle gedeelte van de rug, wat meteen ook het meest kwetsbare gedeelte is waar de rugwervels lange smalle uitsteeksels hebben. De documentaire vertelt verder dat het tam maken van olifanten vaak gepaard gaat met de nodige gruwelijkheden. Hiervoor wordt in Thailand gebruik gemaakt van de zogenaamde ‘Phajaan Ceremonie’, een oude traditie waarbij de ziel van de olifant  gescheiden wordt van zijn lichaam zodat de ‘mahout’ (verzorger) de olifant onder controle kan krijgen. Dit breken van de ziel wordt ook wel ‘the crunch’ genoemd en gaat gepaard met veel geweld en mishandeling zonder respect voor het dier. Het komt erop neer dat een jonge olifant gescheiden wordt van zijn moeder en gedurende een aantal dagen (tot zelfs weken aan toe) pijnprikkels krijgt toegediend om hem onderdanig te maken. Een techniek die niet elke jonge olifant overleeft. Is de olifant eenmaal voldoende onderdanig (gebroken), dan wordt hij getraind, want de olifantenbusiness is lucratief. Voor een jonge olifant die kan dansen wordt al snel 20,000 euro neergeteld. Voor dat geld kunnen weer veel jonge olifanten uit het wild worden gevangen, waarna de cyclus weer opnieuw begint.

Opvangcentra proberen deze cycli te doorbreken. Olifanten die ‘the crunch’ hebben meegemaakt zijn gewoonweg niet meer in staat zelf om in het wild te kunnen overleven. Eenmaal in het centrum opgenomen krijgen ze onmiddellijk een nieuwe ‘mahout’, die dag en nacht met de olifant optrekt. Soms wel maandenlang. Er moet immers een nieuwe vertrouwensband gekweekt worden, een nieuwe harmonie tussen mens en dier.

Eigenlijk is dit ‘breken van een olifant’ haast een contradictio in terminis wanneer je je bedenkt dat de olifant in Thailand een heilig dier is. De Thai zouden zich daarom ‘zorgzaam, nederig en voorzichtig’ opstellen tegenover de olifant. Uitzonderingen bevestigen de regel? De verering van de olifant is komen overwaaien uit India. De desbetreffende god kennen wij als Ganesha en hij is bekend als hulp bij alle obstakels die wij  in ons leven tegenkomen. Daarnaast is hij eveneens een beschermheilige voor de reiziger. Er is trouwens een mooi verhaal waarin Ganesha vergeleken wordt met een manager. Kent een manager vele obstakels? 🙂 Ganesha heeft een lange neus (slurf) en een gebroken slagtand omdat hij `zijn neus moet steken’ in alle facetten van zijn bedrijf, zij het wel voorzichtig en met beleid. De gebroken slagtand is symbolisch voor opoffering en wijsheid. Een manager moet vooral aan zijn team denken en het belang van de meerderheid voor zijn eigen belang stellen, hetgeen een zekere mate van opoffering vraagt. Daarnaast heeft hij grote oren want hij moet goed kunnen luisteren. Luisteren en vervolgens goed communiceren zijn immers kernpunten in een goed lopend bedrijf. Een olifant heeft ook kleine ogen en dat is representatief voor focus en een gerichte blik. In het kort komt het  erop neer dat een manager zijn volle aandacht moet geven aan zijn werkzaamheden en moet letten op de details. Zijn grote hoofd tenslotte staat symbool voor zijn wijsheid en ruimdenkendheid. Maar goed, dit terzijde.

Nu we van de hoed en de rand weten qua voorgeschiedenis zijn we klaar voor een echte  ontmoeting met de vijf bewoners van dit reservaat. Normaal gesproken leven olifanten in matriarchale groepen, dwz de vrouwtjes (koeien) leven samen met hun kinderen (kalveren). Hier zijn de vijf olifanten gescheiden in twee groepjes. De ene groep bestaat uit twee bejaarde dames, de andere uit een oma en twee jonkies. De jonkies bleken te energiek voor de twee bejaarde tantes, hetgeen onrust veroorzaakte…..vandaar. We hebben hier (natuurlijk :)) te maken met de Aziatische olifant. Deze soort heeft kleinere oren, een bolle rug, een gladdere huid en maar één vlinderachtig uiteinde aan het einde van de slurf. Dit in tegenstelling tot z’n grotere ‘broer’; de Afrikaanse soort. Verder heeft de Aziatische tak bulten op z’n kop en een aantal pigmentvlekken. Duidelijk herkenbaar dus.

We mogen de olifanten voeren. Olifanten zijn grote dieren en moeten dus veel, heel veel eten. Ze spenderen het grootste deel van hun dag, zo’n 80%, aan het eten van voedsel. Als echte herbivoren (planteters) komt dat, voor een volwassen exemplaar, neer op ongeveer 150-170 kg voedsel per dag! Om alles weg te spoelen drinken ze daarbij zo’n 190 liter water (een badkuip vol) per dag. Er zijn dus vele handen nodig om de olifanten te kunnen voeren.

Een kar met stukken banaan staat voor ons klaar. De opdracht is om vlakbij de olifant te gaan staan en een stuk banaan in zijn slurf te leggen. Een kind kan de  was doen. Let op, je mag een gevallen stuk banaan niet oprapen en de olifant moet je goed kunnen zien, want z’n slurf is oersterk en maait je zo omver. Heel bijzonder om zo dichtbij zo’n enorm beest te staan.

 

Over een olifantenpaadje lopen we naar de tweede groep voor eenzelfde ritueel en later naar het zwembad waar de olifanten een verfrissend bad kunnen nemen. Olifantenpaadjes zijn vernoemd naar de typische eigenschap van olifanten om altijd de kortste weg te kiezen en zich niet druk te maken over het afwijken van een bestaand geplaveid pad. Olifanten hebben ook de neiging altijd hetzelfde pad te volgen, waardoor er een nieuw (olifanten)pad in de begroeiing ontstaat. Omdat mensen identiek gedrag vertonen door graag van de geplaveide paden af te wijken, ontstaan dergelijke paadjes dus ook overal waar mensen zich begeven. Typische gedragspatronen van olifanten, zoals deze, wijzen op een hoge intelligentie, evenals bijvoorbeeld het zorgen voor andermans jongen, rouw en geheugen. Er wordt terecht wel eens gezegd dat iemand een olifantengeheugen heeft. ‘An elephant never forgets’. Misschien kan de slechte herinnering op deze manier wel meer naar de achtergrond geschoven worden?

De ‘koh’s’, de eilanden voor de kust van Thailand, vallen onder de meest populaire bestemmingen voor reizigers naar deze kant van de wereld. Sommige van deze eilanden zijn beroemd vanwege hun mooie stranden, anderen ‘berucht’ vanwege hun spectaculaire party’s, zoals b.v. de maandelijkse ‘Full Moon Party’. De beste reistijd voor de eilanden in de Golf van Thailand is van februari t/m augustus omdat het weinig regent tijdens het regenseizoen (juni t/m oktober). Het regenseizoen begint hier namelijk pas in november. Dat klinkt goed! Voeg daarbij het motto “life ia a beach’ van Koh Samui, één van de meest favoriete vakantiebestemmingen in Thailand, met de daarbij behorende lofzang dat ‘haar prachtige stranden je het ultieme vakantiegevoel geven’ en onze nieuwe mini vakantiebestemming is gevonden. Zeg nu zelf…….. een azuurblauwe zee, lange witte stranden, talloze mogelijkheden voor recreatie en daarnaast ook nog ontspanning en kans op spirituele ontdekkingen…… dat wil je niet missen, toch? Als het weer maar mee zit 🙂

Koh Samui heeft als bijnaam ‘coconut island’ aangezien er naar schatting drie miljoen kokospalmen groeien. Kokosolie is dan ook een van de belangrijkste inkomstenbronnen van het eiland.

Tot de komst van de eerste toeristen, in de jaren zeventig van de vorige eeuw, leefde de bevolking met name van visvangst en de exploitatie van de kokosplantages. Op oude kaarten uit de 17e eeuw staat Koh Samui vermeldt als ‘Culo Cornam’, hetgeen afgeleid is van een Chinees woord wat zoiets als ‘veilige haven’ betekent. De Chinese zeevaarders gebruikten het eiland als een rustpunt op hun handelsroute tussen China en India, een ideale plek voor het aanvullen van benodigdheden en reparatiewerkzaamheden. De eerste Chinese immigranten volgden niet veel later. Heel lang had dit eiland, 25 kilometer lang en 21 kilometer breed, geen infrastructuur van betekenis, maar in 1967 werd besloten een ringweg op het eiland aan te leggen om het meer te ontsluiten. De kustlijn is ondertussen aardig volgebouwd, maar het binnenland is daarentegen vrij ongerept gebleven. De jungle, met al haar kokosplantages, tropisch regenwoud en watervallen, is letterlijk onder handbereik. De sfeer van het eiland blijft bovendien behouden doordat er niets hoger gebouwd mag worden dan de top van de palmbomen. We hebben er zin in!

Zo zetten we op een druilerige dag voet aan de grond op het vliegveld van Koh Samui, zo’n 550 km ten zuiden van Bangkok in de provincie Surat Thani. Ons hotel ligt vlakbij Bophut wat vooral bekend is als één van de oudste plaatsen van het eiland, het pittoreske Fisherman’s Village.

Vroeger was dit een bloeiende gemeenschap van vissers. Nu zijn de vissers weggetrokken en is de belangrijkste pier ineengestort. Het café ertegenover bestaat (gelukkig) nog wel evenals de vele oude houten (Chinese) winkelpanden. Het geheel doet haast mediterraans aan en dat komt waarschijnlijk doordat hier vele jaren een Franse buitenpost op het eiland was gevestigd. Ondanks het feit dat het eigenlijk maar één lange straat is, is het wel een heel gezellige straat met veel winkeltjes, veel restaurantjes, hippe barretjes en uiteraard de ‘onmisbare’ salons. Voor elk wat wils 🙂 en allemaal pal aan het strand. Als dat geen vakantie is?

We treffen het niet met het weer. Een sterk regenfront trekt vanuit China naar beneden en heeft zich de afgelopen dagen gesetteld boven Thailand. Helaas voor ons ons dus geen strand, zonnen, snorkelen of andere wateractiviteiten. Ook het ‘Ang Thong National Marine Park’ moeten we voorbij laten gaan, want als het regent, berg je dan maar. Dan komt het bakken uit de lucht, compleet met onweer en windstoten. We moeten dus op zoek naar bezienswaardigheden en dat is volgens de verschillende sites niet eens zo eenvoudig. Natuurlijk is er een top tien, echter zeven van de tien hoogtepunten hebben te maken met strand en water. De andere drie nemen we mee op onze rondreis over het eiland samen met een ‘eigen’ toegevoegd extraatje. We gaan ervoor.

Nummer vier op de lijst van tien ‘things to do’ is de ‘Big Buddha’, het bekendste herkenningspunt van het eiland en het middelpunt van de Wat Phra Yai. Dit 12 meter hoge zittende beeld domineert de kustlijn van Koh Samui en is al op kilometers afstand zichtbaar. Het beeld is bedekt met bladgoud en staat er om de bevolking van Koh Samui te beschermen.

Nummer 5, de Wat Plai Laem, ligt op dezelfde landtong. Deze kleurrijke tempel op het eiland is vooral bekend vanwege het grote beeld van Guanyin met haar achttien armen. Guanyin is de Chinese interpretatie van de bodhisattva Avalokiteśvara (de godin van troost en genade). Even ter verduidelijking: bodhisattva verwijst naar een wezen (sattva) dat naar verlichting (bodhi) streeft. Er staan hier sowieso vele enorme beelden van goden met verschillende religieuze achtergronden.

Ondanks de ‘luide’ kleuren wordt deze plek gezien als de plaats voor rust en vrede. Naar verluid zingen de monniken hier in de vroege avond hun kalmerende gezangen terwijl de tempel dan verlicht is met vele kleine lampjes en kaarsen. Vast een magnifiek gezicht.

Je kunt ervan vinden wat je wilt, maar het is ontegenzeggelijk een feit dat beide hoogtepunten schreeuwerig en haast kitscherig zijn in hun enormiteit. We zijn toe aan iets meer ‘down to earth’ en willen wel eens zien wat de bijzonderheid is aan ‘Hin Ta & Hin Yai’, ook wel de ‘Grandpa and Grandma Rocks’ genoemd. Zoals al eerder gememoreerd is Koh Samui voornamelijk een bestemming voor een strandvakantie. Volgens mijn bronnen is er niet veel te zien, behalve dan hier en daar een tempel (done that :)) en natuurlijk Hin Ta Hin Yai. Interessant? Het geheel blijkt een bijzondere rotsformatie te zijn die door de eeuwen heen door wind en water is uitgeslepen. Daardoor zijn een nauwe inham en een rechtopstaande rots ontstaan. De belangstelling is groot, veel jonge vrouwen willen vooral met de opstaande rots op de foto, als vruchtbaarheidssymbool? De Thai geloven n.l. dat deze twee formaties de mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen symboliseren en om het een beetje netjes of misschien zelfs respectvol te houden beweren ze dat het hier grootvader (Ta) en grootmoeder (Yai) betreft. We treffen het net met de zon en daarmee is het kokosnoot-ijsje bijna het hoogtepunt van dit deel van onze rondreis (haha).

De ‘Secret Buddha Garden’ is gelukkig wel een verrassing voor ons. Het kleine park ligt haast sprookjesachtig in een rotsachtig groen natuurgebied.

De tuin is bedacht en uitgevoerd door een lokale durian kweker op 77 jarige leeftijd (1976). De meningen verschillen enorm over deze ‘magic garden’, want waar de een het geheel typeert als een tuin van beton, vindt de ander het een ‘magische’ aanrader. Misschien moet je ervoor open staan? Het helpt in ieder geval wanneer er weinig andere bezoekers zijn. Wij hebben wat dat betreft geluk! Het geheel doet ons een beetje denken aan het woongebied van de elfen van Tolkien :0 en is daarmee een absoluut hoogtepunt op onze dag van verkenning op een eiland waar niet veel te ontdekken en te beleven valt naast strand en water. 🙂