We zijn in Chiang Rai aangekomen, ook wel de toegangspoort tot de Gouden Driehoek genoemd. Het gebied waar Thailand, Myanmar en Laos bij elkaar komen – ze hebben hier zelfs een drielandenpunt compleet met uitzichttoren en alles wat erbij hoort! – en dat vroeger berucht was vanwege de opiumteelt. Werd de opium in eerste instantie vooral voor medicinale doeleinden gekweekt, de Thaise regering verstrekte zelfs subsidie voor de opiumteelt in die tijd, de laatste 60 – 80 jaar is het met name het illegale circuit van verkoop, smokkel en misbruik wat de boventoon voert.
De ‘Hall of Inspiration’ in Doi Tung laat zien hoe de koninklijke familie (the Mahidol family) zich sinds Rama V (1853-1910) het lot van de arme bevolking heeft aangetrokken en hoe zij, stap voor stap, verandering probeerden te brengen in de (uitzichtloze) situatie. Je kan de verbouw van opium immers wel verbieden, maar dan moet je wel iets anders kunnen aanbieden om een nieuwe toekomst op te bouwen. Mae Fah Luang – the royal mother of the sky – zoals ze liefdevol door vele bergvolken in het noorden van Thailand wordt genoemd, heeft zich met hart en ziel gestort op de verbouw van vervangende gewassen zoals koffie. De moeder van de huidige koning, zelf de dochter van een goudsmid, wordt daarom omschreven als: ‘not noble by birth, yet noble by deeds.’ Het verhaal wordt verteld met een druppel water als metafoor. Een enkele druppel veroorzaakt, steeds wijdere kringen vergelijkbaar met de werken van de koninklijke familie. Samen of individueel starten zij een project op kleine schaal, waarna met kleine stapjes naar verbetering wordt gewerkt. Uiteindelijk raken en verbeteren zij op deze wijze ontelbare levens hier en door Thailand als geheel. De hele tentoonstelling is boeiende weergave van de problemen en de oplossingen in dit gebied. Goed voor de beeldvorming!
De ‘princess mother’ heeft indertijd ook een gebied aan Nestle gegeven voor de ontwikkeling en verbouw van arabica koffie. Alle werkers op deze plantage komen uit een klein bergdorpje uit de buurt. In de buurt blijkt een relatief begrip. Volgens zeggen lopen de lokale mensen de afstand inderdaad in een half uur, maar de man die het project overziet en dus ook heel wat gewend is, zegt er minstens twee uur over te doen. Verdwalen is makkelijk en de paden zijn moeilijk begaanbaar. In de bergen van Noord Thailand leven nog veel bergstammen in kleine oude dorpjes. Deze zijn, in tegenstelling tot vele andere bergstammen, nog bijna geïsoleerd van andere plaatsen en hebben daarom hun authenticiteit bewaard. Wij worden welkom geheten door één van de dorpsoudsten. Een klein vrouwtje getooid in de klederdracht van haar volk. Schitterend!
Ze spreekt geen woord engels, maar weet ons vriendelijk lachend te voorzien van thee en (lokale) koffie. Helaas lauw omdat de elektrische waterkoker niet naar behoren functioneert en royaal voorzien van honing, want ze heeft het goed met ons voor. We drinken daarom dapper onze mokjes leeg!! terwijl we ondertussen luisteren naar een presentatie over de plantage in het algemeen en de koffie in het bijzonder. Onze begeleider vertelt ons dat dit grensgebied soms wat onrustig kan zijn omdat er in Myanmar (eigenlijk grenzend aan de plantage) nog wel opium verbouwd wordt. De Thaise politie zit hier bovenop, vandaar schietpartijen etc om de gangs op hun eigen grondgebied te houden. Het klinkt spannender dan het eigenlijk is hoor, bezweert hij ons lachend.
Vervolgens krijgen we een rondleiding over het terrein. Boerenharten bloeien open en de mannen halen hun hart op aan details over bemesting, klonen en opbrengsten.De oudste koffieplant is 28 jaar geleden geplant door de ‘moeder uit de lucht’ (de prinses-moeder kwam n.l. altijd met de helicopter omdat de wegen destijds zo onbegaanbaar waren). Deze struik wordt met zorg behandeld en geeft nog elk jaar trouw haar bijdrage aan de totale opbrengst. Speciaal voor ons zijn deze bessen nog niet geplukt, zodat we een idee krijgen. Leuk!
Van opium naar koffie. Het lijkt zo gemakkelijk, maar er is natuurlijk een hele strijd aan vooraf gegaan. Niet alleen mentaal, ook lichamelijk. Veel van de opiumkwekers waren immers zelf verslaafd. Hoewel afkicken werd gestimuleerd en gesubsidieerd waren er vaak meerdere opnames nodig voordat mensen met hun gewoontes konden breken.
De ‘Hall of Opium’ geeft een overzicht van het gebruik en misbruik van opium in de laatste 5000 jaar. Van de introductie van opium in Azië vanuit Europa tot aan de grote opiumoorlogen tussen Groot Brittanië en China in de 19e eeuw en de vele persoonlijke verhalen van opiumverslaafden en hun families. Het één en ander wordt verlevendigd met attributen nodig voor zowel de verbouw als het gebruik van opium en voorstellingen van opiumhuizen waarin mannen in schemerige kamers op speciale harde banken liggen compleet met doosjes, pijpen, gewichtjes die stuk voor stuk prachtig bewerkt zijn. Het was inderdaad een enorme (gouden) handel in die jaren.
Dit noordelijk deel van Thailand is eigenlijk maar een heel klein stukje van de totale Gouden Driehoek. Het plaatsje Sop Ruak vormt het drielandenpunt met Myanmar en Laos. De grenzen worden gevormd door de Nam Ruak rivier en de Mekong, die op dit punt samenvloeien. Van bovenaf gezien een mooi landschap. Opmerkelijk is dat er zowel in Myanmar als in Laos een groot (Thais) casinohotel is verrezen. Op deze manier ‘onttrekken de casino’s zich aan de strenge Thaise wetgeving met betrekking tot gokken, terwijl de grensformaliteiten voor bezoekers uit Thailand achterwege worden gelaten.’
Met een longtail boot maken wij een kort tochtje over de ‘Mighty Mekong’. We varen zo dicht langs de kust van Myanmar dat we er bijna letterlijk op kunnen spugen :0.
We mogen zelfs even een stop maken in Laos. Bij de aanlegplaats is een klein Laotiaans souvenirs dorpje wat op zich niet veel voorstelt, maar het is toch leuk om te zeggen dat we ook in Laos zijn geweest!!
OP REIS 