Ooit was Vientiane, samen met Saigon en Phnom Penh, één van de belangrijkste steden van Frans-Indochina. Tegenwoordig is het één van de rustigste (hoofd)steden in zuid-oost Azië. Hier vind je noch de krioelende mensenmassa, al dan niet voorzien van de onmisbare brommer, noch de bezienswaardigheden en de activiteiten die wij gewend zijn. Althans als we de boekjes mogen geloven. ‘Vientiane delivers a relaxing riverside break where one of the best things you can do is grab a drink and enjoy the sun’s spectacular show as it sets over the Mekong. Despite being the largest city in Laos and the hub of commerce and administration, Vientiane is still refreshingly laid back.’         We gaan het zien!

De officiële leus voor het toerisme is ‘simply beautiful’, wat voor Vientiane van toepassing moet zijn op de oude tempels en de gastronomie oftewel de fijne kookkunst. Met de franse invloed lijkt ons dat in elk geval alvast een inkoppertje :).

Grappig genoeg stamt de geschiedenis en de culturele identiteit van Laos uit de koninkrijk van Lan Xang Hom Khao, wat vrij vertaald zoveel betekent als ‘koninkrijk van een miljoen olifanten onder de witte parasol’. Kijk, zo worden sprookjes geschreven! Dit koninkrijk was gedurende vier eeuwen één van de grootste koninkrijken in de regio. Daarna werd het land, na een periode van interne onlusten en conflicten, in drieën gesplitst: Luang Prabang, Vientiane en Champasak. In 1893 werd het weer verenigd onder Franse heerschappij en werd Vientiane opnieuw de hoofdstad (was eerder verplaatst naar Luang Prabang). De koningen bleven echter in Luang Prabang, ook na de onafhankelijkheid in 1953. Een lange burgeroorlog resulteerde tenslotte in de vorming van een communistische staat in 1975; de Lao Peoples Democratic Republic. Ergens lees ik dat het acroniem PDR eigenlijk ‘please slow down’ betekent. Misschien dat beginletters van de Lao vertaling hiervan PDR vormen, anders is dit grapje voor ons beslist te hoog gegrepen (haha).

Na slechts een klein uurtje vliegen landen we op het bescheiden vliegveld van Vientiane. In recordtempo hebben we een visum geregeld en zitten we in de taxi richting ons hotel. De wereld om ons heen is inderdaad een wereld van verschil vergeleken met Bangkok. Vientiane ligt in een bocht van de Mekong en we hopen ook hier een tochtje over de rivier te maken tijdens de zonsondergang. Helaas zal dit niet lukken. Het meisje achter de receptie van ons hotel kijkt ons ontzet aan. Is dit een heel nieuw gegeven? De plaatselijke toeristenindustrie heeft deze activiteit kennelijk nog niet in haar pakket opgenomen. Volgens haar zijn de belangrijkste bezienswaardigheden Pha That Luang, Wat Si Saket en Patuxai, de lokale Arc de Triomphe. Wij voegen daar nog het Boeddha Park en de Wat Si Muang aan toe inclusief een aantal ‘must visit’ restaurantjes en ons programma voor het weekend ligt vast. Gevuld, maar niet te vol, zodat we inderdaad het voorbeeld kunnen volgen van de Laotianen :).

We beginnen met de Wat Si Muang, gewoon omdat deze tempel op loopafstand van ons Green Park Hotel ligt. Deze tempel wordt gezien als één van de meest populaire lokale plaatsen van verering en staat vooral bekend als brenger van geluk en voorspoed. Hier woont dan ook de beschermgeest van Vientiane. Volgens de legende werd de tempel gebouwd in 1563. Om de boze geesten tijdens de bouw gunstig te stemmen bood de jonge, zwangere Si Muang aan om in het gat te springen, waar de centrale paal voor het gebouw zou komen. De massieve paal werd vervolgens langzaam op de juiste plaats gebracht waardoor Si Muang werd verpletterd. Het lijkt natuurlijk waarschijnlijker dat Si Muang, als aangewezen vrijwilligster, weinig keus had in deze. Het resultaat is echter wel dat er nog dagelijks veel mensen naar de tempel komen, want er wordt heilig geloofd dat wanneer je hier bidt voor iets en tegelijkertijd een belofte doet, de wens uitkomt….. tenminste als je terugkomt om je belofte te vervullen. In de praktijk betekent dat meestal een offer van bananen, kokosnoten, bloemen, wierook en kaarsen (twee van elk). De pilaar bestaat nog steeds, al is hij tegenwoordig gewikkeld in een ‘heilige doek’.

De stad kent brede boulevards die doen denken aan de Champs Elysee in Parijs (minus de luxueuze winkels ;)) en het verbaast ons dan ook eigenlijk niet eens om in de verte de lokale Arc de Triomphe te ontdekken. Deze Patuxai (patu betekent boog en xai staat voor triomf) is niets meer of minder dan een geïnspireerde replica gebouwd met cement uit de Verenigde Staten dat eigenlijk bedoeld was om een nieuw vliegveld aan te leggen. Gekscherend wordt de boog dan ook wel de ‘verticale startbaan’ genoemd.

Aangelegd met het zicht op het presidentieel paleis in de verte ligt het mooi in een groen park met fonteinen. Helaas, zoals met zoveel bezienswaardigheden hier, is het geheel erg slecht onderhouden. Het betonrot is overal duidelijk zichtbaar en hoewel er een trap naar boven leidt, zijn wij benieuwd hoelang die nog toegankelijk zal zijn. Het uitzicht van boven is (uiteraard) de moeite waard, maar wij blijven wijselijk een eindje van de kantelen vandaan. De weg naar beneden is ons te lang!

Wij vervolgen onze weg naar een belangrijk nationaal monument, symbolisch zowel voor het Boeddhisme als de soevereiniteit van Laos. De Pha That Luang (boeddhistische stoepa uit de 16e eeuw) is daarom verwerkt in het wapen van Laos en staat eveneens afgebeeld op de bankbiljetten van de nationale munteenheid, de ‘kip’. Volgens overlevering wordt er op deze plaats een haar van Gautama Boeddha bewaard, al beweren andere bronnen dat het gaat om een stukje borstbeen. Het lijkt me een gemakkelijk te verifiëren onderscheid? De tempel ondergaat een uitgebreide renovatie en is maar zeer beperkt toegankelijk. Zo krijgen we wel een indruk, maar missen we de details en de grandeur in de tempel zelf. Misschien een parodie op het leven hier in Laos?

Het lijkt allemaal gemoedelijk en ‘laid back’, maar het schijnt dat het onder de opervlakte broeit. Het internet laat ons weten dat Laos nog steeds één van de meest corrupte landen ter wereld blijft wat buitenlandse investeringen tegenhoudt. Een derde van de bevolking verdient, mede als gevolg hiervan, minder dan 1.25 dollar per dag en moet rondkomen van een bedrag onder de internationale ‘armoede grens’. Daarnaast liggen er tot op de dag van vandaag nog steeds heel veel (miljoenen?) onontplofte bommen, mijnen en handgranaten verspreid door Laos. Een nalatenschap uit de bombardementen tijdens de Vietnamoorlog. Onwetendheid over deze bommen en hun locaties zorgt voor dagelijkse verminkingen, waarbij sommigen van hen het niet overleven.Het is haast onvoorstelbaar te lezen dat er tijdens de Vietnamoorlog meer dan 270 miljoen bommen zijn gedropt boven Laos, meer dan in ieder ander land in de geschiedenis. Daarvan is dus een groot gedeelte nooit geëxplodeerd en langzaam maar zeker één geworden met het land. Het moet verschrikkelijk zijn dat je altijd op je hoede moet zijn waar je loopt, werkt of waar je kinderen spelen. In het COPE museum worden de verhalen gedocumenteerd en maken ze protheses van ontplofte bomschalen om de slachtoffers te helpen. Bijzonder.

Onze laatste ‘must see’ ligt 25 km ten zuiden van Vientiane. Wat Xieng Khuan (‘spirit city’) aka Buddha Park is in 1958 opgericht door de ‘eerbiedwaardige grootvader’ Bunleua Sulilat. Hij integreerde Boeddhistische met Hindoeïstische elementen, hetgeen resulteerde in een ‘mysterieus en onverklaarbaar geheel’ van meer dan 200 religieuze beelden gemaakt van gewapend beton. In het begin van het park staat een reusachtige pompoen met als ingang de opengesperde mond van een demon. Deze pompoen heeft drie verdiepingen die (hoe kan het ook anders) de hel, de aarde en de hemel voorstellen. Vanuit de hemel kun je het park overzien en genieten van het moois, want wat mooi is, kost immers moeite (Erasmus).

We kijken terug op een warm, rustig, gemoedelijk en soms onverwachts verrassend weekend. We zijn een ervaring rijker!