SANAM CHAI

Voor elke photo walk moet er gescout worden, je kunt immers niet zomaar op pad gaan met een groep van 70 fotografen (of meer) in je kielzog? Dat vraagt om planning en een behapbare route waarin zich diverse fotomomenten aandienen, zodat de groep uiteen valt en zich niet als een klont, maar meer als een lang lint langs de route beweegt. Scouting is een uitdaging! Omdat wij niet meer in Bangkok zijn tijdens het eigenlijke evenement, mogen we als uitzondering mee met zo’n scouting trip. Leuk!!

20200130Riepko Krijthe009.JPGMetrostation Sanam Chai – RK

We beginnen onze tocht op het metrostation Sanam Chai, vlakbij het grote paleis. Tijdens de bouw van dit ondergrondse station zijn veel historische artefacten gevonden, zoals munten uit de tijd van koning Mongkut of Rama IV (1851-1868) en koning Chulalongkorn of Rama V (1868-1910), die aan een museum zijn geschonken. Grappig detail is dat koning Mongkut bekend is geworden door de bekende film ‘The King and I’ en dat zoon Chulalongkorn onderwezen werd door de Canadese onderwijzeres Anna Leonowens.

Het ontwerp voor dit station komt van een nationaal bekende architect en is uitgevoerd in de vroege ‘Rattanakosin’ (Bangkok) stijl om de aanwezigheid van het nabij gelegen grote paleis te benadrukken. Deze stijl vervangt het traditionele brons en steen voor meer kostbare materialen als goud en jade en introduceert het individuele aspect van de kunst. Het resultaat is dat je bovenkomt op het 1e niveau in een idee van een troonzaal compleet met versierde pilaren en motieven die aan het paleis doen denken. Kosten nog moeite zijn gespaard, er is hier zelfs gewerkt met bladgoud! De wanden lijken op de oude stadsmuren van Bangkok en om iedereen de gelegenheid te geven deze halte naar behoren te bewonderen is het ventilatiesysteem niet boven het plafond, maar aan de zijkant geplaatst, zodat het plafond hoger is, meer majestueus. Een ervaring!

_DSF4897.JPGSaranrom Park – IK 

We lopen verder langs Chanam Chai Road, waarvan de naam letterlijk ‘gebied van welvaart’ betekent. Hieraan ligt ook het Saranrom Park. Oorspronkelijk behoorde dit park bij het Saranrom paleis wat gebouwd werd in 1866 en waarin koninklijke gasten werden ondergebracht. Koning Rama V wilde en kreeg een park zoals in andere landen, compleet met fonteinen, zeldzame planten uit verschillende delen van de wereld en  natuurlijk veel bloemen, waaronder orchideeën en vooral rode rozen, de lievelingsbloemen van deze koning. In zijn tijd hingen er vogelkooitjes met vogels in de bomen en waren er andere dieren in kooien te bewonderen. Later, onder het bewind van Rama VI, veranderde het park in een militair oefenterrein voor the ‘royal guards’. Vele bestemmingen verder is het park, net als diverse andere parken, aan het volk geschonken. In het park zien we de sporen van het verleden zeker terug. Paviljoens en bloembedden wisselen elkaar af, terwijl prachtige oude bomen de noodzakelijke schaduw bieden. In het park bevindt zich een, nu leeg en verlaten, oude bibliotheek. De restanten laten nog iets zien van de vroegere pracht.

Riepko Krijthe.jpgEen echte klapbrug – RK

Even verder lopen we over een echte Nederlandse klapbrug. De brug werkt niet meer als zodanig en helaas is er niemand die ons kan vertellen hoe en waarom deze brug hier terecht gekomen is.

7826c199-8876-453c-9f47-cd729bb46f0aEntree Wat Rachabophit – IK

 

Aan de andere kant van het water ligt de (of misschien een van de) koninklijke begraafplaats naast de tempel Wat Rachabophit. Deze tempel is gebouwd onder koning Rama V en het interieur is geïnspireerd door een bezoek van de koning aan Italië. Alleen de toegangsdeuren zijn al drie meter hoog en ingelegd met parelmoer. Wat een rijkdom. Op de begraafplaats vind je monumenten in allerlei soorten en stijlen voor belangrijke en minder belangrijke leden van de koninklijke familie, met name veel familieleden uit de tijd van koning Chulalongkorn (Rama V). Koning Bhumibol (Rama IX) heeft hier (nog?) geen rustplaats, maar de urnen met as van zowel zijn vader, koning Mahidol (Rama VIII), zijn moeder als zijn oudere zus moeten hier wel te vinden zijn. Helaas is ons Thai ontoereikend om ook maar enige logica in de  borden te ontdekken, maar deze omgeving is beslist bijzonder.

Onze tocht gaat verder langs de khlongs (kanalen) van dit deel van Bangkok. De grote rivier midden door de stad (Chao Phraya) en haar vele zijkanalen gaven Bangkok in vroeger tijden de bijnaam ‘Venetië van het oosten’.  Modernisering maakte wegenbouw noodzakelijk en geleidelijk werden steeds meer kanalen gedempt en geplaveid. Gelukkig niet allemaal, want deze kanalen geven de stad een speciaal karakter.

_DSF4917.JPGMarktstraatjes na de markt – IK

Langzaam maar zeker maken de kanalen plaats voor levendige marktstraatjes. Een drukke,  bedrijvige buurtmarkt, waar iedereen elkaar kent en waar iedereen z’n boodschappen haalt of even snel komt eten in de vele pop up restaurantjes. Gewoon langs de kant van de weg op plastic krukjes aan een wiebelig tafeltje. Wanneer je geïnteresseerd bent in lokale gewoontes en tradities, dan zijn zulke marktjes absolute aanraders.

Riepko Krijthe-7.jpg

Riepko Krijthe-8.jpgRegeringsgebouwen – RK

Om onze ronde af te ronden lopen we langs de verschillende regeringsgebouwen terug naar de metro. Prachtige gebouwen voor even zoveel ministeries. Elk met een eigen uitstraling, hetzij rozerood met crèmekleurige tierlantijnen hetzij in een combinatie in geel, wit en groen. Ondanks dat ik veel vaker in deze buurt ben geweest, heb ik dit deel van de wijk nog niet eerder zo gedetailleerd bezocht. Wat mij betreft missie geslaagd, dit moet wel (weer) een succesvolle ‘photo walk’ worden.

THONBURI & BAN BU

Op vakantie gaan is altijd heerlijk, maar op vakantie zijn in een land waar vrienden wonen die graag uitstapjes met je willen ondernemen, geeft nog een extra dimensie aan die vakantie. 

Vandaag hebben we om 8 uur afgesproken bij Saphan Taksin, vanwaar we met de oranje ‘busboot’ verder reizen naar Thonburi. Ooit was hier een groot treinstation, het Bangkok Noi Railway Station.  In 1903 werd het geopend als startpunt voor alle zuidelijke lijnen. Tegenwoordig is het echter een rustig dorpsstationnetje, vanwaar de  treinen naar Kanchanaburi en Nam Tok vertrekken.

Wat het echter voor ons zo interessant maakt is dat er pal achter een reparatiedepot ligt voor oude treinen. Hier worden oude locomotieven en treinstellen gereviseerd, gerepareerd en weer klaar gemaakt voor transport. Merkwaardig genoeg kon je tot voor kort zo het terrein opwandelen om de werkzaamheden van dichtbij te bekijken en een praatje te maken met de altijd vriendelijke Thai die hier werkzaam zijn. Helaas voor ons is dat de laatste jaren ook in grote getale gebeurd, zijn er een aantal mensen uitgegleden over het smeltende en overal aanwezige teer of hebben er andere onvoorzichtigheden plaatsgevonden. Hoe het ook zij, we worden al vlak aan begin tegengehouden. Het mag niet meer van de overheid en daar hebben we ons aan te houden.

20200128Riepko Krijthe071.JPGRustpauze – RK 

Wat wel mag is het spoor oversteken en aan de achterkant de aanwezige treinen bekijken. Daar maken we kennis met een oude man die zorg draagt voor het bijvullen van de diesel. Hij glimlacht stilletjes als hij ons vertelt dat hij even een pauze neemt, want hij kan niet zonder z’n rokertje. In zijn kantoor (groot woord) wat gevestigd is in een oude locomotief hangen verbodsborden voor roken en de aanwezigheid van dieren. Deze verboden worden kennelijk beiden niet zorgvuldig nageleefd, want zijn twee honden volgen hem trouw, dus ook naar het werk.

20200128Riepko Krijthe118.JPGAan het werk – RK

De man heeft er lol in om ons het een en ander te vertellen en fungeert tegelijkertijd als een gewillig model. Het is waarschijnlijk weer eens iets anders dan de gewone dagelijkse sleur. Hij raadt ons aan om de wijk pal achter het depot te bezoeken. Hij woont er zelf, net als de meeste mensen die hier werken, en het dorp is bovendien bekend vanwege de koper/tin smederijen. Dat klinkt goed.

Ban Bu is inderdaad een heel klein dorpje, niet veel meer dan een smal straatje breed, waar vroeger bijna elk huis betrokken was bij de fabricage van de zogenaamde ‘khan long hin’ of ‘stone polished bronzes’. De schalen en kommen werden (of worden) vooral gebruikt om water of rijst in te bewaren en als bedelnap voor de monniken. Zwaar werk onder primitieve omstandigheden hebben er echter toe bijgedragen dat er momenteel nog maar één werkplaats is.

IMG_5940.jpgVonkend vuur – IK

Bij binnenkomst zien we een ouder echtpaar bezig met het kappen van houtskool in handzame brokken en het oprakelen van een klein vuur. We denken eerst nog dat deze generatie behulpzaam is terwijl jongere generatie het zware werk voor haar rekening neemt, maar dat blijkt al snel een misvatting. We zien hoe een plaat van koper, tin en een beetje goud (het speciale Ban Bu mengsel) gloeiend rood wordt in een heet houtskoolvuurtje. Met een vingerdruk kan er extra lucht onder in het vuur geblazen worden om de hitte te verhogen. Deze handeling brengt een heldere regen van vonken in de schemerige lucht. Een wonderlijk en hypnotiserend schouwspel.

20200128Riepko Krijthe310.JPG‘Stone polishing’ – RK

Wanneer de plaat de juiste hitte heeft bereikt, wordt deze uit het vuur gehaald om vervolgens met zware hamers in model geslagen te worden. Een geduld werkje in tropische omstandigheden. Het kost twee mannen met ervaring uren van hameren en verhitten voordat het brons de gewenste vorm heeft aangenomen. Vervolgens worden eventuele butsen en krassen weggewerkt, wordt de kom glad geveild en nogmaals grondig gecontroleerd voordat het oppoetsen kan beginnen. Hiervoor is een dikke stenen pin in de grond geslagen, de verdikte bovenkant omhuld met een in kokosnoot olie gedrenkte lap, waarop de kom glad en glimmend wordt gewreven (stone polished). Een kom is pas af als je jezelf erin kunt spiegelen.

Eventuele verdere verfraaiing bestaat uit het etsen van een mooi patroon aan de buitenkant. Dat wordt tegenwoordig niet meer ter plekke gedaan, maar uitbesteedt aan een volgend dorp wat zich hierin heeft gespecialiseerd. Een foutje en al het voorafgaande harde werk is voor niks geweest…….wat een verantwoordelijkheid! We zijn absoluut onder de indruk!

_DSF4891.JPGDe koelkast wordt ontdooid – IK

Aan de andere kant van het dorp slaan we weer af richting het eigenlijke treinstation. De sfeer is rustig en gemoedelijk. Het geeft een beeld van het dagelijks leven. Op het perron wordt een ijskast (letterlijk, haha) ontdooid, liggen mensen te slapen, geniet een kleine meid van een geïmproviseerde schommel, en is de perronchef bezig met het schoonmaken van zijn oude grammofoon.

Hij is zeer in z’n sas met onze aandacht  en aarzelt niet om zijn kwast terzijde te leggen, de grote hoorn weer te bevestigen en zijn enige grammofoonplaat onder de naald te leggen. Het apparaat moet even opgewonden worden, maar dan klinken er zoetgevooisde klanken over het perron. Alhoewel….. het zijn meer de jammerende, krassende noten van een oeroude Indiase plaat. De muziek is meteen een geweldige trekpleister, want alle andere bezigheden worden gestaakt.

dd8eb68f-ac4a-41be-84f1-4de6ff1abd07.jpg

20200128Riepko Krijthe381.JPGOp het station – IK

Iedereen komt dichterbij en het meisje klimt uiteindelijk zelfs op de tafel naast de grammofoon, nadat ze eerst een hele demonstratie had gegeven over haar ongenoegen qua muziek keuze. De achteloos neergelegde grote kwast lonkt verleidelijk naar haar en even later gaat ze helemaal op in haar eigen wereld. Zachtjes wiegend op de muziek, terwijl ze de LP lichtjes afborstelt. Die krassen zitten er niet voor niets.

Riepko Krijthe-5.jpgDe markt is voorbij – RK

De markt achter het treinstation loopt ten einde. Elke ochtend om 4.00 uur loopt een grote goederentrein volgeladen met groenten en fruit het station binnen om verhandeld te worden op de markt. Tegen de middag is het merendeel in andere handen overgegaan en zijn de meeste stalletjes weer netjes dichtgeklapt in afwachting van de volgende lading. Grote ratten schieten over de paden, hun feest is net begonnen. We sluiten onze mini ‘photowalk’ af met een late lunch aan de oevers van de grote Chao Phraya voordat we weer ieder ons eigen weegs gaan. Een heerlijk dagje!

KONG XI FAH CHAI

Zoveel talen, zoveel namen, maar het moge duidelijk zijn……het nieuwe (Chinese) jaar is vandaag begonnen! In het verleden zijn we regelmatig met Khun Am (vroegere secretaresse) op stap geweest om foto’s te maken in Bangkok’s Chinatown. Met een enthousiaste Thaise erbij hoor je de verhalen en gaat de omgeving leven. Zij vond dit feest dan ook de ideale gelegenheid om elkaar weer te zien, bij te praten terwijl we tegelijkertijd onze gezamenlijke passie kunnen beoefenen. Een gouden combinatie…….of kun je in dit geval beter spreken van een rode combinatie?

_DSF4853-2Rood, rood, overal rood…. – IK)

Rood is de alom vertegenwoordigde kleur deze dag. Rood wordt gezien als de kleur van het leven, vitaliteit, energie en passie. Van al deze aspecten is er voldoende aanwezig op Yaowarat Road, het levendige hart van de Chinese wijk. We zien veel rode lantarens (voor het verdrijven van ongeluk) en rode ‘banners’ langs de deuren waarop goede wensen zijn gekalligrafeerd. Meestal zie je deze wensen in paren, want even nummers brengen meer geluk. Natuurlijk zien we ook overal de kumquat boompjes waarin rode wenspapiertjes zijn gestoken. Zo’n boompje in huis symboliseert zowel rijkdom als geluk. Een bijna letterlijke vertaling van het woord voor kumquat in het Kantonees en in het Mandarijns.   

_DSF4861-2.JPGFeest – IK

Am vertelt dat er elk jaar een programma wordt gepubliceerd, maar dat dit slechts een globale indicatie geeft. Een goed feest laat zich immers niet dwingen, het gebeurt wanneer de tijd rijp is. Het is ondertussen al een drukte van belang. De straat is versierd met rode banners en ook de stalletjes aan weerskanten van de straat en de lokale bewoners houden zich goed aan de rode dresscode. Overal schalt muziek en er hangt een feestelijke ‘vibe’ op straat.

Volgens de Chinese dierenriem begint dit jaar het jaar van de rat, het eerste jaar in de cirkel van 12 jaren en hun 12 respectievelijke dieren. Het is ook ‘mijn’ jaar! Ik kijk dus goed om me heen of ik ‘mijn’ symbool ook kan ontdekken. Dat blijkt zeer teleurstellend te zijn. De rat wordt dan ook niet gezien als een gezellig, knuffelig of vriendelijk dier, het wordt zelfs eerder geassocieerd met negatieve zaken. Waarom zou je dan een rat in het middelpunt van de belangstelling zetten? Om even te citeren: ‘it has characteristics of an animal with spirit, wit, alertness, delicacy, flexability and vitality.’ Kijk dat is de andere kant van de medaille. Beter herkenbaar?

_DSF4863-2De drakenparade – IK

Opeens horen we een trommel in de verte. Om ons heen draaien mensen zich verwachtingsvol om richting het geluid en in de verte zien we een drakenkop die boven de menigte draaiend vooruit danst. Overal dringen mensen zich nu naar voren en schieten armen met telefoontjes de lucht in om elke beweging vast te leggen. Eigenlijk wel hilarisch om te zien! De keerzijde is natuurlijk wel dat je zelf zonder beetje assertiviteit geen schijn van kans maakt op een redelijk fatsoenlijk beeld.

20200125199-Edit.JPGLion dancers – IK

De draak komt langzaam dichterbij en wordt vergezeld door een paar ‘lion dancers’ en jonge jongens die het geheel muzikaal begeleiden. Veel te snel is de optocht alweer voorbij. Misschien moeten we de hoofdstraat verlaten en de kleinere straatjes gaan verkennen? We hebben geluk want in een van de straatjes treden een paar leeuw dansers voor een kleine tempel op. In grote warme maskers bewegen ze zich sierlijk door de menigte. We zien mensen mandarijntjes of geld in de grote open bek leggen die snel worden weggepakt door degene in het pak. Ze dansen slechts een paar minuten achter elkaar, met meer dan 32 graden en een hoge luchtvochtigheid is dit ook beslist geen sinecure. Wel heel levendig en vrolijk. Het is een blij feest.

Rond 5 uur zou het tijd moeten zijn voor de grote parade. Al minstens twee uur voordien zijn toeschouwers bezig zich het meest gunstige plekje langs de hoofdstraat toe te eigenen. Matjes worden uitgespreid compleet met flessen drinken, zakjes eten en andere zaken die belangrijk zijn voor een lange wachttijd. Er is bijna geen doorkomen meer aan. Wij besluiten even snel te eten bij het Canton House in de straat, een favoriet dim sum restaurantje. Heerlijk koel en met een oog gericht op buiten, komen we op verhaal.

20200125126.JPGHet speeltje van de dag – RK

Tijd is hier vloeibaar, het is ondertussen al over zessen en in de menigte is nog van geen enkele opwinding sprake. We hebben inmiddels wel begrepen dat het vandaag een speciale dag is, want de (favoriete) prinses zal hier vandaag eveneens haar opwachting maken alvorens de parade begint. Tegen zevenen houden wij het voor gezien. Terwijl we langzaam een weg terug naar de metro proberen te vinden, stuiten we op steeds weer nieuwe versperringen. Koninklijk bezoek is, als overal, een serieuze aangelegenheid, waar niets aan het toeval wordt overgelaten.

20200125102-Edit.JPGGraag op de foto – RK

Wanneer we uiteindelijk met een omweg op een knooppunt met een weg naar buiten belanden, bevinden we ons precies in het middelpunt van de actie. Op grote schermen is te zien hoe de prinses met haar gevolg in een open auto stapt om haar toer door Yaowarat Road te beginnen. Het publiek zwaait uitzinnig met Thaise en paarse (de kleur van deze prinses) vlaggen en ook nu is er aan mobiele telefoons geen gebrek. Het lange wachten wordt beloond. Zodra de prinses de hoofdstraat indraait, springen officials, ambulance personeel, militairen en politie beambten in hun gereed staande auto’s of op de vele geparkeerde motoren. Zo’n rit is een complete uittocht waarin alles en iedereen die ook maar enigszins een rol zou kunnen spelen niet mag ontbreken.

Tegenover het startpunt hangt een enorme poster waarop de prinses en de Chinese president naast elkaar staan afgebeeld. Een ideale achtergrond voor menig fotomoment.

20200125260.JPGHua Lampong (treinstation) – RK

Van de parade is nog steeds in geen velden of wegen iets te bekennen, dus wij lopen rustig verder richting ‘normale wereld’, waarin het rood weer plaats maakt voor de kleuren van alledag en waarin de feestdrukte vervangen wordt door de haastige drukte kenmerkend voor de gang naar huis. Het was een ervaring.

In ons hotel wacht ons een verrassing, een cadeautje voor het nieuwe jaar bestaande uit 2 mandarijntjes en een ‘hong pao’, een rood envelopje met 2 muntjes. Het briefje erbij vermeldt: ‘the management would like to take this opportunity to observe two most auspicious Chinese traditions with this humble offer. These items symbolize the gathering of great wealth and prosperity. May wealth, health and happiness always comes your way’.

We zijn dit nieuwe jaar goed begonnen, hebben ons niet gewaagd aan de  ‘mustn’t do’s’ zoals huilen, ziekenhuis bezoeken of vegen (don’t sweep the luck away), dus we verwachten een prachtig ratjaar. Met deze vakantie kan dat niet misgaan, toch? We wensen iedereen ‘Kong Xi Fah Chai’ wat volgens google translate ‘luchtaanvallen en sloop’ betekent, maar hier toch echt als een nieuwjaarswens wordt gebruikt. Raar maar waar………de onderliggende betekenis is vast iets heel bijzonders.

202002131602.JPGYaowarat Road, de volgende dag – RK

SECOND HOME

Zo staan we, na ons vertrek van ongeveer anderhalf jaar geleden, weer op vertrouwde grond. Alles lijkt op het eerste gezicht inderdaad vertrouwd hetzelfde, terwijl er bij een wat grondigere inspectie tegelijkertijd zoveel veranderingen hebben plaatsgevonden.

20200125156-Edit.JPGBangkok – RK

Bangkok is en blijft een stad waar continu gebouwd wordt. Een wandeling door onze ‘oude buurt’ laat dat goed zien. Na ons vertrek is de zaak hier grondig aangepakt. Onze vroegere huisbaas heeft zijn appartementen in het complex verkocht, waarmee de gelegenheid werd geschapen tot het verwezenlijken van grootse plannen. Aan de buitenkant is natuurlijk niet heel veel veranderd op een frisse schilderbeurt na, maar van binnen…..

Ons oude appartement staat leeg, de gasten zijn al vroeg vertrokken. Ideaal, want nu mogen we even binnen kijken. De oorspronkelijke twee appartementen naast elkaar, zijn nu opgewaardeerd tot drie appartementen. Ons mooie uitzicht op de ambassadetuinen is daarmee verdwenen, maar wat is het verder een stuk mooier geworden!! Heel licht met twee royale slaapkamers en meer dan genoeg ruimte voor een comfortabele woon- en eetkamer compleet met open keuken. Een onherkenbare verbetering.

2020013111.JPGLangsuan Road – RK

Ook het grote complex achter ons is eindelijk klaar en torent fier de lucht in. Langsuan Road (de grotere paralel straat van Soi Tonson) heeft eveneens een geweldige upgrade ondergaan. Het hele stuk van ons gezien naar het Lumpini Park bestaat nu uit restaurantjes, terrasjes, leuke hoekjes compleet met tropische tuinen en een gigantische Villa Market. Deze nieuwe variant van ons oude supermarktje doet beslist niet onder voor de supermarkten in de grote malls. Zoals ik zei: heel vertrouwd en toch zo anders.

Wat er nog meer veranderd is sinds onze tijd hier? Zowel de BTS (sky train) als de MRT (metro) zijn enorm uitgebreid naar alle kanten. Lag station Ekkamai (stop 7) voor mijn gevoel al bijna aan het eind van de Sukhumvit lijn en daarmee aan de rand van de stad, nu rijdt de sky train verder tot stop 23. Als gevolg van al deze uitbreidingen is het wel een drukte van belang in de treinen, al kunnen het Chinese Nieuwjaar, haar festiviteiten en de daarbij behorende vrije dagen, daar zeker mede schuldig aan zijn.

IMG_6761.jpgReizen met mondkapje vanwege de luchtvervuiling 

Wat gelukkig nog wel steeds heel vertrouwd voelt, is het reizen met het openbaar vervoer. We hebben voor het gemak weer een ‘rabbit card’ aangeschaft (waarvoor je je tegenwoordig moet identificeren) en reizen er dus lustig op los. Deze eerste dagen vooral naar onze oude buurt, Central Chidlom en Central Embassy Malls, Nana (uitgaansbuurt) en Wat Arun (temple of the dawn). De laatste een tempel die ik weliswaar regelmatig op afstand heb bewonderd, maar waar ik nog nooit in geweest was.

_DSF4837-2.JPGWat Arun aan de Chao Phraya – IK

Wat Arun is vernoemd naar Aruna, de godin van de dageraad. Volgens de legende zou koning Taksin deze plek bereikt hebben vanuit Ayutthaya, de oude en inmiddels geplunderde hoofdstad, waarna hij hier een tempel liet bouwen voor de Smaragdgroene Boeddha (1767). Tegenwoordig staat deze Boeddha in de tempel van het grote paleis (Wat Phra Kaew). De huidige Wat Arun is gebouwd onder de koningen Rama I en II. We zien een grote, hoge centrale pagode of prang van zo’n 80 meter hoog, omringd door vier kleinere pagodes en vier zogenaamde mondops. Dat zijn vierkante architectonische vormen, in dit geval altaren,  waarin zich Boeddhabeelden bevinden.

2020012348.JPGDetails – RK

Dichtbij zie je pas goed hoe rijk de tempel versierd is met stukken Chinees porselein. Chinese schepen die naar de haven van Bangkok voeren, gooiden onderweg veel oud (gebroken) porselein weg, wat opnieuw gebruikt werd ter versiering van. Ik kan niet anders zeggen dan dat het ware kunstenaars waren! Het gebruik van kleur is heel harmonieus. Het resultaat is geen bonte kleurenpracht, maar eentje van een wonderbaarlijke ingetogenheid.

_DSF4831-2.JPGPubliek – IK

Het aanwezige publiek is een heel ander verhaal. De toeristenpolitie staat op scherp en regelmatig horen we het hoge snerpende geluid van een fluitje. Of de kleding moet worden aangepast (je bent tenslotte wel in een Boeddhistische tempel), of toeristen moeten hun gedrag aanpassen (geen bloot been, geen kussende mensen etc. etc.) of moeten sommigen zelfs al hun foto’s laten zien, want er zal toch niet iets ongepasts, wat aan de alom vertegenwoordigde aandacht ontsnapt is, vastgelegd zijn? We horen later dat er zelfs boetes worden uitgedeeld aan mensen die verhalen vertellen over de tempel aan hun reisgenoten. Een Thaise die haar (buitenlandse) vriend hier wat uitleg gaf, werd gezien als een ongeregistreerde en daardoor ongeoorloofde gids en kreeg meteen een boete van 2000 bath. Gedeeld door 33 (de koers van nu) is dat, zeker voor hier, een behoorlijk bedrag. Ook Bep, een vriendin van ons uit onze tijd in Bangladesh, vertelt dat dit een tegenwoordig een bekend verschijnsel is geworden. Tijdens haar (groeps)uitjes wordt de informatie voor het betreden van de ‘attractie’ gegeven omdat de toeristen politie extra alert is op groepen en het verstrekken van informatie en uitleg daaraan. Alles is aangescherpt.

_DSF4843-2.JPG

2020012345.JPGSelphies – IK

Terug naar Wat Arun. Om ons heen zien  we veel, vooral jonge, Thaise vrouwen die in gehuurde traditionele kleding bevallige poses uitproberen om zo voordelig mogelijk in hun prachtige omgeving uit te komen. Vermakelijk om te zien.

2020012347De trappen omhoog – RK

Het schijnt overigens dat je de grote prang (bij gelegenheid?) mag beklimmen. Vandaag mogen we echter slechts twee trappen omhoog en zijn de lange trappen helemaal naar de top met hekken afgeschermd. Lijkt me ook niet onverstandig met zoveel publiek. De treden zijn overal hoog en steil en op zich al een avontuur om te betreden ……….

Deze eerste dagen zijn omgevlogen en van de (nieuwe) eerste indrukken van ons tweede huis (volgens khun Am, vroegere secretaresse) genieten we volop. We zijn klaar voor nieuwe ontdekkingen, nieuwe ontmoetingen en gaan vooral door met genieten.

HERINNERINGEN ZIJN INSECTEN

Verhuizen is altijd bitterzoet. Ik spreek uit ervaring, want onze aankomende verhuizing is al onze twaalfde in 36 jaar. Verhuizen is niet alleen ‘het verplaatsen van een huishouden van het ene naar het andere huis’, het is eveneens een kwestie van afscheid nemen, opnieuw beginnen en de balans opmaken; evalueren hoe de afgelopen periode verlopen is, wat je ervan geleerd hebt en hoe je er je voordeel mee kunt doen in de toekomst. Dat klinkt gemakkelijker dan het is. Ervaring leert zou je zeggen, maar de meeste verhuizingen zijn, in ons geval, vaak ongepland, dikwijls redelijk onverwachts en komen toch iedere keer weer veel te snel. Gemiddeld elke drie jaar een nieuw begin, gaat niet zonder slag of stoot.

Eén van de vragen die ons, bij verhuizingen, heel vaak wordt gesteld, is in welk land we met het meeste plezier gewoond hebben. Een bijna onmogelijke vraag om te beantwoorden. Elk land waar we gewoond hebben is immers doordrongen van onze eigen en hoogstwaarschijnlijk ‘gekleurde’ herinneringen? Clem Schouwenaars (Vlaams dichter) vergelijkt herinneringen met insecten. Volgens hem kunnen herinneringen bestaan uit zowel vlinders als wespen. Een mooie metafoor. Herinneringen zijn, voor ons mensen, heel belangrijk, want al sinds de mensheid bestaat vertellen we elkaar verhalen. Verhalen over onze familie, over speciale gebeurtenissen, kortom over alles wat we niet willen en/of mogen vergeten. Herinneringen in welke vorm dan ook zijn daarom een kostbaar goed. Een wonderlijk fenomeen daarbij is dat onderzoek heeft uitgewezen dat we na onze dertigste de neiging hebben om de pijnlijke of verdrietige herinneringen weg te stoppen. We staan liever stil bij de positieve, leuke momenten. Herinneringen blijken dan dus niet altijd betrouwbaar meer te zijn!

Omdat onze aanstaande (en voorlopig laatste) verhuizing een extra bijzondere is vanwege het feit dat het meteen een afsluiting van een levensstijl inhoudt, is het deze keer misschien extra belangrijk om onze herinneringen, onbetrouwbaar of niet, eens op een rijtje te zetten. Welke vlinders koesteren we? Een beetje nostalgie als het ware. Ik heb trouwens een mooi verwoord stukje gelezen over nostalgie: ‘in het land der volwassenheid is nostalgie een dankbare ontsnappingsroute voor wie even genoeg heeft van realiteit, prestatiedrang of kopzorgen. Het is een veilige cocon waarin je even kunt schuilen voor het heden en teruggrijpen naar fenomenen uit je jeugdjaren; het is comfort food voor de ziel, iets vertrouwds in een onzekere wereld.’

1994-19.jpg

De eerste keer naar ‘buiten’ met de kinderen was naar India (1994). Hiervoor hadden wij er zelf al drie verhuizingen opzitten. In 1982 naar Hellevoetsluis, in 1987 naar Kejayan, Indonesië en in 1990 weer terug naar Nederland, naar Joure. Terug naar India. Choladi, een dorpje in de ‘middle of nowhere’, was een geweldige start. Goed, we waren de enige buitenlanders in de verre omtrek, maar wat hebben we daar een leuke tijd gehad. Denk aan de verjaardagsfeestjes met de volwassenen wanneer onze jongens jarig waren, de engelse lessen, de kookclub en zelfs de ‘aerobic’ op de ‘colony’, de theeplantages vlak voor onze compound, de kleinschaligheid, de saamhorigheid en de knusheid van ons afgelegen leven. Veel vlinders!

1997-14

Daarna naar Dhaka, Bangladesh (1997), een land met enorme tegenstellingen. De jongens gaan hier voor het eerst naar school en maken vrienden. Leuk is de Nederlandse club met de Nederlandse school, een oase van vrijheid in dit moeilijke land, waar alles zich letterlijk ‘in your face’ afspeelt. Voor mij heeft de ‘School of Hope’, een school voor kinderen uit de sloppenwijken waarvan ik in het bestuur zat, nog steeds een warm plekje in mijn hart. Uiteraard kent zo’n land met al haar armoede en problematiek een aantal wespen, maar de positieve herinneringen voeren de boventoon. In moeilijke omstandigheden heb je elkaar nodig en kun je bij elkaar terecht om te relativeren en opnieuw op te laden. Je leert een land anders kennen als je er woont!

1988-indo2 copy 2

De volgende verhuizing is naar Surabaya, Indonesië (eind 1999). Een land wat dicht bij ons ligt en waar we al enige goede herinneringen hebben liggen. Ook hier treffen we het weer met fijne mensen om ons heen. Cultuur, geschiedenis, verschillende geloven, veel reizen en ontdekken en ‘thuis’ de Nederlandse vereniging met feesten als Sinterklaas en carnaval. Een overweldigende hoeveelheid aan indrukken en een herkenning wat datgene waarover, vooral ik, in mijn jeugd al zoveel heb gehoord. Mooie vlinders.

IMG_68282816220130217.jpg

Eind 2003 verhuizen we naar Cully in het Franstalige deel Zwitserland. We wonen hier prachtig midden in de wijngaarden met uitzicht over het meer van Genève. Een aanslag op onze financiën, maar wat een plek, wat een herinneringen!! We leren skiën, ontdekken de bergen en de gletsjers en genieten van onze wandeltochten rondom het meer om na afloop te fonduen of te racletten in ons eigen kaashuis! Aikido is hier een zaterdag ritueel inclusief spelletjes en tosti’s met de vrienden tot besluit. De jongens hebben hier meer vrijheid. Het is misschien minder gemakkelijk om contacten te leggen met de lokale bevolking, maar de school, de mogelijkheden die het land biedt en de (relatieve) nabijheid van ons eigen land zijn zeker allemaal pluspunten.

2007-ph15.JPG

In 2006 gaan we weer verder. We vertrekken naar Manila (Ayala Alabang) in de Filipijnen. We ontdekken de wereld van het duiken als gezin, genieten van de prachtige stranden, de onderwaterwereld en ander natuurschoon. Het is ook een harde wereld met veel problematiek zowel in (delen van) het land als ook in en rondom de fabriek in Cabuyao. Voor het eerst hebben we te maken met bodyguards en gewapende mensen bij de ingang van grote openbare gelegenheden. Toch overheersen ook nu de positieve ervaringen, vooral buiten de grote stad. We zijn hier eigenlijk te kort om heel veel herinneringen te maken.

2009XXGHARK1094241720090126.JPG

Terwijl onze oudste vanuit hier het nest verlaat om in Nederland verder te studeren (om zijn ‘wortels’ beter te leren kennen), gaan wij, in 2008, gedrieën verder in Accra, Ghana. Omdat ons gezinsleven is veranderd, moeten we een nieuwe balans vinden, hetgeen ons allen uitstekend lukt. Een ander continent…..wat een verschil! In cultuur, in geschiedenis, in beleving, in kleur….. Afrika is in alle opzichten anders. Het is dus even wennen. 😉 De Afrikanen (generalisatie) zijn direct, zowel in hun taalgebruik als in hun gewoontes. Na zoveel jaren van diplomatie en het ‘voorkomen van gezichtsverlies’ is dit beslist een behoorlijke overgang. Tegelijkertijd is het wel duidelijk. Het is voor ons leven een verrijking om, als tegenwicht, ook aan dit continent te mogen proeven. Gelukkig vallen we wederom in een warm bad. Er is weinig cultuur om ons heen, je bent dus op elkaar aangewezen om er iets van te maken. 

IMG_99503392120131129

Vanuit hier vertrekt in 2011 ook onze jongste naar Nederland om, in navolging van zijn broer, in Groningen te studeren. Ons gezinsleven veranderd voor de tweede keer. We gaan verder zoals we ooit begonnen zijn. De jongens komen nu logeren en zien ons en hun vakantie omgeving met nieuwe ogen en een nieuwe waardering. Leuk om te ervaren. V.w.b onze volgende verhuizingen maken we in 2012 een soort ‘tussenstop’ in Blonay, Zwitserland om in 2014 te verhuizen naar Bangkok, Thailand. Terug naar Azië.

IMG_70161862220170218

Bangkok, de stad der engelen, is de grootste stad waar we ooit gewoond hebben. Voor ons een stad met heel veel mogelijkheden, een veilige stad en een stad om langzaam te ontdekken en te doorgronden. We hebben hier, naast Indonesië, onze meeste logees ontvangen en met hen veel delen van Thailand bezocht. Een heerlijk land om in te wonen als ook een fantastisch vakantie land. Sinds de 18e van deze maand is onze verhuizing terug naar Nederland echter definitief een feit. De officiële aankondiging is gedaan en de reacties stromen binnen. Veel mensen sturen felicitaties, positieve gedachten over ‘vrijheid en tijd’ in combinatie met ‘alle goeds’ voor de toekomst. Een enkeling gaat een stapje verder en schrijft een ontroerend bericht, een bericht waar je even stil van wordt; een afscheidsbrief pur sang!

‘Dear Boss,I saw the announcement yesterday, although it was holiday in Nigeria, but my heart was heavy and it was mixed feeling for me. For some moment, I was alone and quiet, not sure what was going through my head and mind, but at the end, I thank God for your life, for your family and for God giving you the opportunity to have a fruitful 36 years. I have no doubt that there are hundreds (just being modest with the number) that will also feel the way I felt seeing the announcement, these are people you have touched their career lives.’

Over vlinders gesproken……..dit is een hele bijzondere!

Terugkijkend naar de voorgaande jaren bedenk ik dat het vooral de mensen om ons heen zijn geweest die van het wonen in elk land een bijzondere ervaring hebben gemaakt. Elk land kent haar eigen charme en mogelijkheden, maar de mensen (lokaal en expats) maakten het voor ons een thuis. We hebben het keer op keer getroffen, waardoor we onze jaren buiten Nederland met een gevuld hart kunnen afsluiten en we ons nu vol vertrouwen en verwachting kunnen richten op een nieuwe toekomst. Ze zeggen immers niet voor niets dat optimisme gaat over het zien van de mogelijkheden zonder de realiteit te ontkennen? Daarnaast zijn de mooiste herinneringen de vlinders die nog moeten komen 😉