(top tien dingen om te doen)

Online zijn genoeg lijstjes te vinden met een hoog ‘must do’ en ‘must see’ gehalte. Zoals een site beweert: ‘de tweede stad van Portugal stelt niet teleur met zijn uitzichten (of zijn inwoners trouwens) die net zo aangenaam zijn als de lokale portwijn’. Maar hoe filter je deze rijtjes om datgene te vinden wat jou de moeite waard lijkt om nader te ontdekken? 

Hoog op alle ‘wat te doen’ lijstjes voor Porto staan de imposante ijzeren Dom Luis I brug, de Ribeira wijk met haar gekleurde huisjes, een rondvaart over de Douro, de porthuizen in Vila Nova de Gaia, de ‘Jardins do Palacio de Cristal’ en het eten van ‘pastéis de nata’. Dat lijkt erop! In goed Nederlands: ’we’ve seen it, done it, know it.’ 😉

De toren, Torre dos Clérigos, laten we voor wat het is, de rijen blijven onverminderd lang. Wel hebben we voor vandaag al een aantal bezienswaardigheden in gedachten waar we, tijdens onze eerdere wandelingen, nog niet aan toe gekomen zijn. Denk daarbij aan de oude gevangenis en de magische boekwinkel. Daarnaast willen we naar de kathedraal Sé do Porto en dwalen door de wijk eromheen, naar de dubbele kerk ‘Carmo & Carmelitas’ en wie weet wat er nog meer op ons pad komt. Daarmee komen we een heel eind met die top tien en we zijn nog maar op dag drie……..

Om de dag goed te beginnen gaan we eerst naar beneden naar de waterkant om buiten in de ochtendzon te genieten van een kop koffie en de drukte om ons heen. Porto is eigenlijk redelijk overzichtelijk, althans de historische binnenstad. Zelfs ik begin mijn weg hier te vinden. De duidelijke herkenningspunten zijn natuurlijk een grote hulp, maar alles ligt ook niet zover uit elkaar. De grootste uitdaging is het klimmen en dalen, want steil is het!

We lopen via kleine, smalle, steile straatjes richting de kathedraal. Wat is er veel te zien. Het leven speelt zich af op straat. We zien op vele plekken de was vrolijk wapperen hoog in de lucht, de geur van de schone was komt ons al van verre tegemoet. De binnenstad is niet autovrij, al wordt het verkeer wel ontmoedigd her en der. Bestellingen moeten worden afgeleverd door die smalle straatjes, hetgeen een uitdaging op zich is.

Via enorme trappen komen we lichtelijk hijgend aan bij Sé do Porto, de kathedraal van Porto die gebouwd is op de hoogste heuvel van de stad. Het plein voor de kathedraal, het Torreiro da Sé, staat bekend als een van de mooiste miradouros (uitkijkpunten) van de stad. Vanaf hier heb je prachtig zicht over de gekleurde huizen, smalle straatjes en monumenten. Om de sfeer nog te verhogen speelt een jong meisje liedjes van Bocelli op haar viool. Prachtig! Om stil van te worden.

De kathedraal zelf is één van de oudste monumenten van Porto. Oorspronkelijk was het een vestingkerk, wat je nog terug ziet in de kantelen. Naast de kathedraal ligt een Gotisch klooster (bij binnenkomst van de kathedraal aan je rechterhand). De kloostergang in dit 14e-eeuwse klooster werd rond 1730 helemaal bekleed met blauwwitte azulejospanelen. De kunstenaar Valentim de Almeida schilderde taferelen uit het leven van Maria. Zeer indrukwekkend. Je blijft je vergapen  en je ziet steeds nieuwe dingen.

Via een granieten trap kun je naar boven, naar het terras. Ook hier zie je azulejos; de kunstwerken beslaan hier praktisch twee hele muren.

Het is een uitdaging om nog verder naar boven, in de toren, te klimmen vanwege de hoge, ongelijke treden, maar het is uiteindelijk de moeite waard. Het uitzicht over de stad blijft overal indrukwekkend.

We lopen tenslotte nog even het ernaast gelegen bisschoppelijk paleis binnen. Op de majestueuze trappen na is dit paleis niet heel indrukwekkend. De bisschoppen zijn langs de trap vereeuwigd in, naar ons idee, karikaturen, maar zoveel joligheid lijkt hier niet op z’n plaats. Dat was vast niet het idee erachter. Het geloof is een serieuze zaak. Veel pracht en praal, maar ook veel aandacht voor deugdzaamheid en (zeer plastisch uitgebeelde) straffen bij gebrek daaraan.

Op weg naar onze volgende ‘highlight’ lopen we over het plein Praca Gomes Teixeira waaraan twee kerken vlak naast elkaar liggen, de 17e eeuwse Carmelitas en de Igreja do Carmo. Tussen beide kerken staat het kleinste huisje van Porto van net iets meer dan een meter breed. Dit kleine smalle huisje is gebouwd omdat vroeger werd gezegd dat kerken geen buren van elkaar mochten zijn. De Carmo kerk heeft een zeer indrukwekkende zijkant welke volledig bedekt is met een groot schilderij gemaakt van azulejo-tegeltjes. Je kunt er niet omheen, al is het fotograferen ervan geen sinecure vanwege de vele toeristen die hier een selfie willen maken of elkaar zo voordelig mogelijk vast willen leggen. Geduld is een schone zaak!

In de straat vlakbij komen we wederom bij boekwinkel Livraria Lello. Zoals gezegd één van de mooiste boekwinkels ter wereld. Vanaf de straat zou je de winkel zo voorbij lopen ware het niet dat er vaak enorme rijen voor de deur staan. Naar verluid zou J.K. Rowling zich in deze bibliotheek hebben laten inspireren voor de bekende Harry Potter reeks. De rij is op dit moment verrassend kort en hoewel het ter plekke online boeken even wat voeten in aarde heeft, staan we even later toch in dit magische heiligdom. Binnenin de boekhandel zien we een grote houten trap waar veel foto’s worden genomen. Het is druk. De inrichting is een mix van art nouveau, art deco en neogotiek met mooie beschilderingen, waarbij de volledige beneden verdieping is gemaakt van hout en de tweede verdieping is gemaakt van beschilderd pleisterwerk. Uiteraard is er een overal keur aan boeken, zowel in het Portugees als in het Engels. Een beleving zullen we maar zeggen 😉

Het fotomuseum is gehuisvest in de voormalige gevangenis van Porto. De gevangenis is een verhaal op zich. Tot 1974 was dit nog een gevangenis. Portugal is één van de drie Europese landen waar gevangenen het langst in de gevangenis zitten. De kosten voor de bouw van deze gevangenis in 1796 waren dermate hoog dat er daarnaast niets anders aangepakt kon worden in de stad. Toch bleek de constructie niet geweldig en stortte het gebouw later in om daarna nogmaals opgebouwd te worden. Hier hebben Portugezen gezeten die echt wat op hun kerfstok hadden, zoals overspel (onacceptabel), vrouwen met extra beharing als een baard (zeer verdacht) en zwendelaars. Zelfs eentje die er ongeveer eigenhandig voor heeft gezorgd dat de staat Portugal bijna bankroet zou gaan.

Het gebouw zelf is interessant met dikke granieten muren, dubbele tralies en ijzeren deuren. De beneden verdieping was slechts toegankelijk met valdeuren. Het was dus absoluut geen pretje om hier te verblijven. In 1997 werd het heropend als Portugees centrum voor fotografie. Op de bovenste verdieping vind je nog oude camera’s en uitleg over hoe fotografie een rol speelde bij het documenteren van (waarschijnlijke) misdadigers. Zo werd het recht in de camera kijken (een verplichting) gezien als een blijk van schuld. Jaja. De foto exposities zijn erg verschillend. Vierkante foto’s over traditionele Portugese landbouwgebruiken, panorama foto’s uit India en Bangladesh en zeer indringende foto’s over de oorlog in Oekraïne. Voor mij zijn ze haast te gruwelijk, zeker in combinatie met de harde ondoordringbare wereld binnen deze solide oude gevangenis.

Op weg naar de uitgang wil een suppoost ons nog even vereeuwigen achter kartonnen ‘cut-outs’ uit vroeger Portugese tijden als heer en dame van stand. Volgens hem is dat ‘ter empatia e sentir’. Wat een contrast.

Inmiddels hebben we er met elkaar wel zo’n tien ‘highlights’ opzitten en zijn we wel toe aan ‘um aperativo’. We vinden een terrasje vlakbij aan de voet van de bekende Torre en genieten met de rug in de wind, maar in de avondzon, van een koel wit portje. Hier kun je wel aan wennen! Het was weer een volle dag met indrukken en ervaringen, die we, rond half acht, afronden in een klein, lokaal restaurantje met een visgerecht en een glaasje ‘vinho verde’. Desfrute de sua refeição (smakelijk eten).